İngilis dili dünyada beynəlxalq dil kimi necə qəbul edildi?
Bölmə: Maraqlı › ,Tarix: 14:11 11.01.2024
Nyutonun məşhur kitabı Principia Matcematica latın dilində yazılıb. Eynşteynin ilk əsərləri almanca, Mari Küri isə fransızca nəşr olundu. Keçmişdən bir çox mühüm əsərlər ingilis dilindədir və 1,8 milyarddan çox insan tərəfindən istifadə olunur. Bəs, ingilis dili necə bu qədər geniş yayılıb?
TARİXDƏ HADİSƏLƏR
Dil və qloballaşma anlayışları bir-birini dəstəkləyən anlayışlardır. Dilin yayılması üçün kütləvi informasiya vasitələri lazımdır. Kütləvi informasiya vasitələrinin başa düşülməsi və yayılması üçün qlobal dil lazımdır. İngilis dilinin universal inkişafına nəzər saldıqda, tarixdə baş verən hadisələr onun digər cəmiyyətlərdə istifadəsinə təsir göstərib.
DÜNYA DİLİ OLACAQ TƏQDİM EDİLDİ
1780-ci ildə ABŞ-ın 2-ci prezidenti Con Adams Amerika Konqresi və Amerika Elmlər Akademiyasının yaradılması üçün hesabat yazır və ingilis dilinə toxunur:
“İngilis dilinin taleyi ondan ibarət olacaq ki, o, gələcək və sonrakı illərdə daha geniş yayılmış dünya dilinə çevriləcək".
Başqa sözlə, ABŞ-ın 2-ci prezidenti Con Adams əslində ingilislərin taleyini proqnozlaşdırıb. Məsələn, Böyük Britaniyanın gücünü itirməsi və onun ABŞ-la əvəzlənməsi və Sənaye İnqilabı kimi hadisələr ingilis dilinin yayılmasına təsir göstərib.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, NATO və Avropa Birliyi kimi dünyanın mühüm qurumlarının rəsmi dili olması ilə yanaşı, akademik və iş həyatında ən çox istifadə edilən dildir.
MÜHARİBƏLƏRİN TƏSİRİNİ GÖRMƏK OLAR
Britaniya İmperiyası və Amerika Birləşmiş Ştatları 20-ci əsr boyu və xüsusilə İkinci Dünya Müharibəsi zamanı, İkinci Dünya Müharibəsindən sonrakı illərdə ingilis dili böyük siyasi gücə çevrildiyi üçün müstəmləkələrdə getdikcə daha çox yayılıb.
MEDİA DİLİ
Tarixlə yanaşı, media da dili formalaşdırıb. Hollywood filmləri, publisistik əsərlər əhaliyə müraciət etmək üçün ən çox danışıq dilində yayımlanmağa başladı.
İndiki vaxtda akademik məqalə dərc olunacaqsa və hətta başqa dildən istifadə edilsə belə, referat ingilis dilində olmalıdır. Bu gün ingilis dili keçmişdə latın dilini əvəz etməyə müvəffəq olmuş universal bir dilə çevrilib.
Çimnaz Məmmədova