Virusların izlərini izləyə bilərsiniz! Hansı xəstəlik nə vaxt əlamətlərini göstərir?
Bölmə: Maraqlı › ,Tarix: 18:44 03.02.2024
Sıx mühitlər, ofislər və ya məktəblər... Gün ərzində girdiyimiz bir çox mühit də bakteriya və viruslarla təmasda olduğumuz qaçınılmaz bölgələr arasındadır.
Xəstəlik mövsümü də adlanan bu vaxtda infeksiyaya yoluxma prosesinizdə bəzi xəstəliklərin daha gec, bəzilərinin isə daha tez özünü göstərə biləcəyi bir dövrdür. Burada "hansı xəstəlik nə vaxt göstərilir"? sualının cavabı...
Qrip, zökəm, soyuqdəymə və ya Covid kimi müxtəlif xəstəliklər eyni zamanda fərqli proseslərlə meydana gələ bilər. Bu, yoluxmuş şəxsin immun sisteminin nə qədər möhkəm olması, inkubasiya dövrü və kiminsə yoluxmasından sonra simptomların görünməsi üçün lazım olan günlərin sayı kimi amillərin qarşılıqlı təsirindən asılıdır.
Lakin ən vacib amillərdən biri patogenin çoxalma sürətidir (və ya R dərəcəsi), bu, səbəb olduğu ikincil infeksiyaların orta sayına əsaslanaraq, bir insanın nə qədər yoluxucu olduğunun ölçüsüdür. R nisbətinin 1 olması o deməkdir ki, hər bir yoluxmuş şəxs orta hesabla bir başqa insanı yoluxduracaq.
Maraqlıdır ki, ən yoluxucu xəstəliklərdən ikisi qızılca və göy öskürəkdir. ən yüksək R dərəcələri müvafiq olaraq 15-20 və 15-17-dir. Bu o deməkdir ki, bir yoluxmuş şəxs qızılca xəstəliyini 20 nəfərə, göy öskürəyi isə 17 nəfərə yoluxa bilər.
Hər bir virus və bakteriya üçün ayrıca bir inkubasiya dövrü var. Bəzi infeksiyalara (məsələn, soyuqdəymə) məruz qaldıqdan sonra bir neçə gün ərzində simptomları görə bilərsiniz. Ancaq başqaları üçün hər hansı bir simptomun görünməsi bir neçə həftə çəkə bilər. Misal üçün; Qızılca və suçiçəyi üç həftəyə qədər inkubasiya dövrünə malikdir.
Cardiff Universitetinin Soyuq Mərkəzinin keçmiş direktoru və əməkdar professor Ron Eccls deyir: “Bəzilərinin niyə digərlərinə nisbətən daha uzun inkubasiya dövrünə malik olduğu aydın deyil, lakin bu, yəqin ki, onların immun sistemindən yayınmasıdır”.
Samirə Musayeva