Elm adamlarının çata bilmədiyi mühitlərdə məlumat toplayan alpinistlər və yürüşçülər
Bölmə: Maraqlı › ,Tarix: 17:16 14.11.2024
Buzlaqlarla əhatə olunmuş və dəniz səviyyəsindən təxminən 6,400 m hündürlükdə olan Villi Beneqas qranitdə sıxılmış yaşıl mamırı gördü. "Vay, bura mamır üçün qəribə yerdir" dedi.
2011-ci ildə ekstremal alpinizm bələdçisi olan Beneqas Everest dağının 2-ci düşərgəsinin sıldırım, açıq ərazisindən 500 fut hündürlükdə idi. Beneqas sterilizə edilmiş parçadan istifadə edərək başqa bir qitədəki laboratoriyaya daşınmaq üçün mamırı zərfin içinə yığdı.
Mamır planetin zirvəsindən Montana Dövlət Universitetinin Mikrobiologiya və Hüceyrə Biologiyası Departamentinə gedib və burada ətraf mühit mikrobioloqu Tim MakDermot onun səthində yaşayan bakteriyaları təhlil edib. Oradan mamır, bitkilərin ekstremal şəraitdə sağ qalmasına kömək edə biləcək göbələklərlə necə simbiotik əlaqələr qurduğunu tədqiq edən ABŞ Geoloji Tədqiqat Xidmətinin mikrobioloqu Rusty Rodrigueze davam etdi .
Onun araşdırması göstərdi ki, bu göbələklər bitkiləri quraqlığa və temperatur stressinə tab gətirmək üçün proqramlaşdıra bilir.
Bitki həyatı daha yüksək hündürlüklərə qədər genişləndikcə , ümid edilirdi ki, bu mamır bitkilərin şaxtaya və yüksək ultrabənövşəyi radiasiyaya tab gətirərək getdikcə artan ekstremal hava şəraitinə necə uyğunlaşa biləcəyini aşkar edə bilər. Tapıntılar daha sonra bütün dünyada məhsul məhsuldarlığını artırmaq üçün istifadə edildi.
McDermott deyir: "Alimlər maliyyə vəsaiti əldə etməyin çətin, bəzən isə qeyri-mümkün olduğu yerlərdə nümunələr götürməyi xoşlayırlar və mən heyrətləndim".
Macəra Alimləri, vətəndaş elmi kimi də tanınan icma elminin böyüyən ekosistemində mövcuddur ki, bu da hər yaşda olan insanlara məlumat toplamaq və elmi tədqiqatlara töhfə vermək imkanı verir.
Mənbə BBC news
Sevinc Zeynalova