Boyun və bel ağrılarına diqqət yetirin!

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 19:25 18.11.2024

Ortopediya və Travmatologiya, Ortopedik Onkologiya Mütəxəssisi Prof. Dr. Seyit Əli Gümüştaş sümük metastazlarının ən çox ağciyər və qaraciyərdən sonra onurğada müşahidə edildiyinə diqqət çəkib.

Ən çox görülən simptomlara diqqət yetirin!

Onurğada sümük metastazları daha çox 40 yaşından sonra görülür və xərçəngin irəlilədiyini göstərir.  Bütün xərçənglərin metastaz vermə ehtimalı olsa da, döş, prostat, ağciyər, böyrək və tiroid xərçəngləri ən çox onurğaya metastaz verir. Bunun səbəbi bu xərçəng növlərinin cəmiyyətdə daha çox olması və daha uzun ömür sürməsidir.    Onurğa metastazları çox vaxt rutin müayinə zamanı xərçəng müalicəsi alan xəstədən heç bir şikayət olmadan və ya bəzi şikayətlərlə həkimə müraciət etdikdə diaqnoz qoyulur.

 

Erkən diaqnoz çox vacibdir!

Sümüyün zəifləməsinə səbəb olan metastaz nəticəsində yaranan onurğa sınığı olan xəstələrin nadir hallarda həkimə müraciət etdiyinə diqqət çəkən Prof. Dr. Seyit Ali Gümüştaş, “Xüsusilə gecikmiş hallarda, onurğa sümüyünün qırılması və ya irəliləyən bir şiş səbəbiylə ciddi çökmə nəticəsində meydana gələn sümük parçaları ilə onurğa beyninin sıxılması halında iflic kimi ciddi vəziyyətlər inkişaf edə bilər. Onurğada sümük metastazı səbəbiylə sınıq inkişafı xəstənin ömrünü və gündəlik həyat fəaliyyətini mənfi təsir edəcəyi üçün erkən diaqnoz və müalicə həyati əhəmiyyət kəsb edir.

“Sınıq əmələ gəlməmişdən əvvəl edilən müdaxilə əməliyyat riskini azaltmaqla yanaşı, xəstənin gündəlik həyata qayıtmasını sürətləndirəcək və əlavə cərrahiyyə ehtiyacını azaldacaq”.  

 

Onurğa sümüyünün metastazları olan xərçənglərin müalicəsində əsas məqsədlər, ağrıları azaltmaq, qırıqların inkişafının qarşısını almaq və xəstənin funksiyasını və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaqdır.

 

Xərçəngin növü, onun miqyası, sümüklərin dağılma dərəcəsi, şişin radioterapiya və kimyaterapiyaya reaksiyası, xəstənin ümumi vəziyyəti və gözlənilən ömür uzunluğu müalicəyə qərar verən əsas amillərdir. Radiasiya terapiyası onurğa sümüyünün əksər metastazları üçün ilk müalicə variantıdır və şişin təkrarlanma riskini azaltmaq üçün əməliyyatdan sonra müntəzəm olaraq tətbiq edilir. Cərrahi müalicə xüsusilə və tez-tez sınıq, onurğa beyni və ya sinir kökünün sıxılması riski və ya mövcudluğu hallarında istifadə olunur. Radyoterapiya və tibbi müalicəyə baxmayaraq ağrının nəzarət altına alına bilmədiyi və şişin təkrarlandığı hallarda da üstünlük verilir.

 

Şiş yüksək temperaturda yandırıla bilər!

Ortopediya və Travmatologiya Mütəxəssisi Prof. Dr. Seyit Əli Gümüştaş, onurğa sümüyü metastazlarında bu gün radiotezlik ablasyonunun ən çox seçilən yanma üsulu olduğunu ifadə edərək, “Radiofrekans ablasyonu, yüksək temperaturda və qapalı şəkildə görüntüləmə rəhbərliyi altında şiş fokusunun yandırılması prosesidir. Xüsusilə ümumi vəziyyəti çox yaxşı olmayan və açıq əməliyyata dözə bilməyən xəstələrdə bu üsul həyati əhəmiyyət kəsb edir. "Bu, aşağı riskli və sürətli nəticələrlə effektiv üsul hesab olunur" deyir.  Seçilmiş xəstələrdə şişin radiotezlik ablasyonu ilə yandırıldıqdan sonra eyni giriş nöqtəsindən sementləmə üsulunun etibarlı şəkildə tətbiq oluna biləcəyini ifadə edir.

 

Dr. Seyit Əli Gümüştaş sözlərini belə davam etdirir: “Onurğa sümüyünə metastaz varlığında, ən çox tətbiq edilən və lokal anesteziya altında həyata keçirilən qapalı sementləşdirmə (vertebroplastika) üsulu xüsusilə ağrının sürətli və effektiv azalmasına nail ola bilir. Xəstələrin eyni gündə evə buraxıla bildiyi bu üsulda zəifləmiş və çökmüş onurğa sütunu gücləndirilir və daha da zədələnməsinin qarşısı alınır. Bu yolla xəstə təhlükəsiz şəkildə gündəlik həyatına qayıda bilər”. Radioterapiya ablasyonu və vertebroplastika qapalı prosedurlar olduğundan xəstələr bir gün sonra kimya və ya radioterapiya müalicəsinə başlaya bilərlər.

 

Mənbə: Pembe Nar 

Kəmalə Vəliyeva