"2012-ci ildən HİV-ə yoluxma halları 4 dəfə artıb”
Bölmə: Sosial › ,Tarix: 23:56 29.11.2024
Çukurova Universiteti Tibb Fakültəsi Yoluxucu Xəstəliklər və Klinik Mikrobiologiya Elm sahəsi Başçısı Prof. Dr. Yeşim Taşova, "Ölkəmizdə 2012-ci ildən bəri İİV-ə yoluxanların sayı 4 dəfə artıb. Biz İİV-ə yoluxanların cəmi 15-16 faizini xarici vətəndaşlardan alırıq. İndi bu virus öz ölkəmizdədir. Minlərlə insan var ki, onlardan xəbəri yoxdur. Biz bu insanları tapıb müalicə etməliyik”.
UNAIDS-in 1 dekabr Ümumdünya QİÇS-lə Mübarizə Günü öncəsi hazırladığı hesabata görə, dünyada HİV-ə yoluxmuş 39,9 milyon insanın 9,3 milyonu hələ də həyat qurtaran müalicəyə müraciət edə bilmir. Bundan əlavə, Səhiyyə Nazirliyinin məlumatlarına görə, 1985-ci ildə ölkəmizdə ilk HİV hadisəsi müşahidə edildikdən sonra xəstələrin sayı davamlı olaraq artıb.
2024-cü ilin məlumatlarına görə, Türkiyədə təxminən 40 min HİV müsbət xəstə və 2 min 300 QİÇS hadisəsi var. Xəstəliklərin 80 faizi kişilər, 15-16 faizi isə xarici ölkə vətəndaşlarıdır. Mütəxəssislər İİV-ə yoluxanların bu virusa Türkiyədən yoluxduğunu bildiriblər.
“BU XƏSTƏLİYİN PİS MEYVƏLƏRİNİ YIĞIRIQ”
Mövzu ilə bağlı Çukurova Universiteti Tibb Fakültəsi Yoluxucu Xəstəliklər və Klinik Mikrobiologiya kafedrasının müdiri Prof. Dr. Yeşim Taşova İhlas Xəbər Agentliyinə açıqlama verib. Prof. Dr. Pandemiya dövründən sonra gələn halların gec müraciət etdiyini açıqlayan Taşova, “QİÇS-ə pandemiya kimi baxdıqda səssiz bir epidemiyadır. Covid dövründə əhəmiyyəti geri düşdü, amma indi yenidən gündəmə gəldi. Bu xəstələr Covid dövründə tam olaraq müəyyən edilə bilmədi. İndi laboratoriyalar yenidən işləməklə bu xəstəliyin bəhrəsini alırıq. Bunlar çox pis meyvələrdir. Hazırda daha çox İİV-ə yoluxmuş xəstələr gəlməyə başlayıb və onlar gec dövrdə gəlməyə başlayıblar".
“BU VİRUSU ÖLKƏMİZDƏN YÜKLƏYİRİK”
Ölkəmizdə HİV-ə yoluxanların hazırda Türkiyədən bu virusa yoluxduğunu bildirən prof. Dr. Taşova daha sonra deyib:
“Bu günə qədər Türkiyə daxilində 40 minə yaxın HİV-ə yoluxma halı qeydə alınıb. 2300-ə yaxın QİÇS hadisəsi var. Onların 80 faizi kişilərdir. Bu virusu öz ölkəmizdən alırıq. Təxminən 15-16 faizi xarici ölkə vətəndaşlarıdır, lakin onlar əsasən öz ölkəmizdədirlər. Narkotikdən istifadənin artması da buna təkan verir. 15 yaşdan 40 yaşa qədər olanlar var, lakin 60 yaşa qədər olanların sayı getdikcə artır. Yeniyetmə və yaşlı insanlarla diqqətli olmaq lazımdır. Hər hansı bir sağlamlıq probleminə görə xəstəxanaya müraciət edən şəxs mütləq İİV testindən keçməlidir. 2012-ci ildən ölkəmizdə İİV-ə yoluxma hallarının sayı 4 dəfə artıb. Bizim bildiyimiz budur. Nazirliyin məlumatlarına baxanda biz işlərimizin yalnız 50 faizini bilirik. Bunun 50 faizini bilmək o deməkdir ki, öz faktlarından xəbərsiz gəzən insanlar var. Çünki HİV bir dəfə yoluxmuş və müalicə olunmamış yoluxucu olur. Qan və cinsi əlaqə yolu ilə keçir”.
"Hamiləlik yoxlanılmalıdır"
İİV virusunun anadan körpəyə keçə biləcəyinə işarə edən Yoluxucu Xəstəliklər və Klinik Mikrobiologiya kafedrasının müdiri Prof. Dr. Yeşim Taşova, “Anadan körpəyə keçməsi də mümkündür. Ana müsbətdirsə və müalicə olunmayıbsa, körpə doğuş və ya əmizdirmə zamanı yoluxur. Hamilə qadınlar mütləq yoxlanılmalıdır. Vəziyyətindən xəbərsiz olanların 50 faizi var. “Biz bu insanları tapıb müalicə etməliyik.
“SƏHİYYƏ SİSTEMİMİZ MÜALİCƏNİ TƏMİN EDİR”
İİV testinin çox sadə olduğunu və müalicəsinin pulsuz olduğunu vurğulayan Prof. Dr. Yeşim Taşova, “Heç vaxt müalicə olunmayan insan əvvəlcə QİÇS-ə yoluxur, sonra HİV virusuna yoluxduqdan sonra 8-10 il ərzində ölür. Lakin onlar müalicə alırlarsa, bu insanlar İİV-dən ölmürlər. Bu 50 faizi tapmaq çox vacibdir. Bu virus çox sadə Elisa testi ilə aşkarlanır. "Bizim səhiyyə sistemimiz ömür boyu davam edəcək bu çox bahalı müalicəni əhatə edir",-dedi.
Mənbə: Habertürk
Çinarə Tarverdiyeva