İqtisadi rifah, yoxsa artan yoxsulluq- Ünvanlı sosial yardımlar niyə sürətlə artır?

Bölmə: İqtisadiyyat › ,
Tarix: 20:40 06.06.2025

Son aylarda Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin açıqladığı statistika Azərbaycan cəmiyyətində ciddi suallar doğurur. 2025-ci ilin ikinci rübü üzrə 130 mindən çox ailə ünvanlı dövlət sosial yardımı alır. Rəqəmlər rekord səviyyədədir və artım tempi 2022-ci ildən bu yana sabit şəkildə davam edir. Rəsmi açıqlamalar bu artımı sosial siyasətin effektivliyinin göstəricisi kimi təqdim etsə də, sosial ekspertlər və iqtisadçılar bu artımı yoxsulluğun sistemli dərinləşməsi ilə əlaqələndirir.

 

Ölkədə minimum əmək haqqı və yaşayış minimumu faktiki inflyasiyaya uyğun şəkildə artırılmadığı üçün ailələrin real gəlirləri azalır. Bunun fonunda sosial yardım almaq üçün müraciət edənlərin sayı artır. Ən çox müraciət edənlər gənc ailələr, kənd əhalisi və bir valideynli ailələrdir. Xüsusilə bölgələrdə işsizlik səviyyəsinin yüksəkliyi, kənd təsərrüfatında gəlirin sabit olmaması və sosial infrastrukturun zəifliyi insanlarda dövlət yardımına ehtiyac yaradır. Bundan əlavə, sosial yardım almaq üçün mürəkkəb bürokratik proseslər, bəzən də yerli icra hakimiyyətlərinin subyektiv yanaşmaları prosesə əlavə çətinliklər qatır. Onlayn müraciət sistemləri müəyyən qədər rahatlıq yaratsa da, əksər bölgələrdə internetə çıxış və texniki savad problemi bu imkanlardan istifadəyə mane olur.

 

Mütəxəssislər hesab edirlər ki, dövlətin əsas vəzifəsi sadəcə yardım vermək deyil, insanları iqtisadi baxımdan aktivləşdirmək olmalıdır. Məsələn, mikro-kreditlər, peşə kursları, regionlara yönəlik startap dəstəyi və kənd təsərrüfatına daha məqsədyönlü subsidiyalar sosial yardım sisteminin yerini effektiv iqtisadi modelə dəyişə bilər.

 

Sonda isə əsas sual budur: sosial yardım rifahın artdığını göstərir, yoxsa yoxsulluğun strukturlaşdığını?

 

Aydın Hacıyev