Tələbə balları və valideyn etimadı-Kiberdələduzların yeni hədəfi

Bölmə: Sosial › ,
Tarix: 21:55 04.04.2025

Müasir dövrdə informasiya texnologiyalarının sürətli inkişafı bir çox sahələrdə yeniliklər və asanlıqlar yaratdığı kimi, bəzi mənfi halların da yayılmasına səbəb olub.

 

Bu fikirləri “İnformator.az”a açıqlamasında İKT üzrə mütəxəssis Elvin Abbasov bildirib. Onun sözlərinə görə, qeyd olunan mənfi hallardan biri də kiberdələduzluqdur:

“Son zamanlar xüsusilə təhsil sektorunda, tələbələrin və şagirdlərin ballarının artırılmasını vəd edən kiberdələduzlar ortaya çıxmağa başlayıb. Bu, təkcə bir etik pozuntu deyil, həm də ciddi hüquqi və təhlükəsizlik problemi olaraq qarşımıza çıxır. Bu növ kiberdələduzlar özlərini “sistemə daxil ola bilən”, “mənbəyi olan” və ya “müəllimlə əlaqəsi olan” şəxs kimi təqdim edərək tələbələri və onların valideynlərini aldadırlar”.

 

E.Abbasovun sözlərinə görə, bəzən sosial media platformalarında, bəzən isə saxta veb saytlar və e-poçtlar vasitəsilə qurbanlarla əlaqə saxlayırlar:

“Onlar balların dəyişdirilməsini təklif etməklə yanaşı, müəyyən məbləğdə pul tələb edir və qarşı tərəfi psixoloji təzyiqlə aldatmağa çalışırlar. Nəticədə isə nə ballar artırılır, nə də pul geri qaytarılır – əksinə, şəxsi məlumatların oğurlanması və daha ağır fəsadlarla qarşılaşmaq ehtimalı yaranır”.

 

Mütəxəssis qeyd edir ki, balların silinməsi və ya sistemə hər hansısa bir müdaxilənin edilməsi ssenarisi hər il təkrarlanmaqdadır:

“İnsanlara müxtəlif vədlər verərək manipulyasiya edib bank və şəxsi məlumatlarını ələ keçirirlər. Vətəndaşlar bilməlidir ki, DİM-ə hər hansı kənar bir müdaxilə qeyri-mümkündür. Dövlət qurumlarının qorunması daha da təkmilləşdirilib və kənar müdaxilənin olmaması üçün bir neçə qurum eyni anda nəzarət edir”.

 

Ekspert sonda əlavə edir ki, müdaxilə halı aşkarlanarsa, həmin müdaxilə edən şəxsin İP ünvanı aşkarlanacaq və məsuliyyətə cəlb olunacaq:

“Buna bənzər ssenari və vədlərin hər il təkrarlanmasını nəzərə alaraq, vətəndaşlar kiberdələduzlara inanmamalı və ehtiyatlı davranmalıdırlar”, - deyə o, yekunlaşdırıb.

 

Aytac Bakıxanova