Uşaqlarda ani ölümlər infarkt deyil, irsi xarakter daşıyır

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 22:48 30.09.2024

Türkiyədə hər il təxminən 10-15 min körpə anadangəlmə ürək xəstəliyi ilə doğulur. Uşaqlarda ürək xəstəlikləri anadangəlmə ola bilər və ya daha sonra ortaya çıxa bilər.

Ümumdünya Ürək Sağlamlığı Həftəsində mütəxəssislər uşaqlarda görülən ürək xəstəliklərindən danışıblar. Ürək-damar xəstəlikləri dünyada ölümün əsas səbəblərindən biridir. Hər il təxminən 18 milyon insan ürək-damar xəstəliklərindən dünyasını dəyişir. Qidalanma vərdişləri, piylənmə, siqaret və buna bənzər risk faktorları xüsusilə infarkt səbəbiylə ölümlərin artmasına səbəb olur. Bəs, uşaqlarda infarkt riski artırmı?

Uşaq və gənclərdə baş verən ani ölümlər də infarktdan qaynaqlanırmı? Medipol Universiteti Uşaq Kardiologiyası şöbəsinin müdiri, Uşaq Kardiologiyası və Elektrofiziologiyası Mütəxəssisi Prof. Dr. Volkan Tuzcu, böyüklərdə çox rast gəlinən infarktların uşaqlarda da görüldüyünə dair yanlış bir fikir var.

“Uşaqlarda infarkt olduqca nadirdir”

Tuzcu, "Uşaqlarda və gənclərdə ani ölümlər xalq arasında infarkt olaraq adlandırılsa da, əslində daha çox irsi səbəblərdən qaynaqlanır" deyir və bu fərqi belə izah edir:

“Yanlış təsəvvür var, ürək damarlarını qidalandıran koronar arteriyada infarkt baş verir.Koronar arteriya dediyimiz ürəkdən kənarda ürək əzələsini qidalandıran damarların tıxanması nəticəsində baş verən hadisədir. Uşaqlarda bu olduqca nadirdir. Uşaqlarda ani ürək ölümünə səbəb olan başqa xəstəliklər də var. Bunlar böyüklərdən bir qədər fərqlənir. Adətən ürək ritminin pozulması ilə əlaqədar olur və genetik mənşəlidir. Cəmiyyət infarkt deyəndə, ümumiyyətlə, eyni şey kimi qəbul edilir. Belə ki, qəfil ölən gəncə baxanda deyirlər ki, infarkt keçirib. Əslində ikisi arasında böyük fərq var. Uşaqlarda belə infarktlar nadir hallarda baş verdiyindən və adətən genetik səbəblərdən qaynaqlandığından, ümumiyyətlə, onların sayında artım müşahidə olunmur”.

Prof. Dr. Volkan Tuzcu uşaq və gənc yaşlarda ürəkdən ani ölümlərin səbəblərini belə izah edir:

"Uşaqlarda bəzi pozğunluqlar ürək əzələsinin qalınlaşması və ya bəzi anadangəlmə damar anomaliyaları ilə əlaqədar baş verir. Uşaq və gənclərdə ani ölümlərin səbəbləri o qədər anadangəlmə problemlərdir ki, bəziləri ritm pozğunluğu ilə bağlıdır, bəziləri isə ürək əzələsinin qalınlaşması kimi ürək əzələ xəstəlikləri səbəbiylə bu "Ani ürək ölümləri böyüklərdə də az rast gəlinir".

Uşaqlar və gənclər

Qazanılan vərdişlər yetkinlik dövründə ürək sağlamlığına təsir göstərir.

Qidalanma, şəkərli diabet, siqaret, stress və daha çox... Yetkinlərdə ürək xəstəliklərinə və hətta infarkta səbəb ola biləcək mühüm risk faktorları. Ürək böhranları daha çox koronar damarları narahat edən böhranlardır... Yaş artdıqca tac damarlarının daralması, tıxanması kimi problemlər yaranır və risk faktorları nə qədər çox olarsa, böyüklərdə infarkt riski də bir o qədər artır. Risk faktorlarının əsasını gənc yaşda qazanılan pis vərdişlər təşkil edir. Prof. Dr. Volkan Tuzcu həm bu məsələyə, həm də genetik meyl məsələsinə diqqət çəkir:"Ona görə də Amerika Ürək Assosiasiyasının tövsiyəsi var. Təxminən on və ya on iki yaşı olan uşaqlar bir dəfə oruc və xolesterin səviyyələrini yoxlamalıdırlar. Yəni, müntəzəm olaraq bütün uşaqlarda. Bunun səbəbi, əgər həqiqətən də bir vəziyyət varsa, odur. Kolesterol kimi hər zaman meydana gəlməz, genetik mənşəli də ola bilər, bu səbəblə xolesterolu ən başından tutmaq lazımdır çünki uşaqlarda piylənmə və erkən yaşda yüksək xolesterol yetkinlik dövründə infarkt keçirmənin ilkin əlamətləri ola bilər. Bu baxımdan tutmaq vacibdir. Erkən müalicə ilə yetkinlik dövründə yarana biləcək bəzi problemlərin qarşısını ala bilərik”.

Bəs, uşaqlarda hansı ürək xəstəlikləri müşahidə olunur?

Volkan Tuzcu deyir ki, uşaqlarda infarkt çox nadir olsa da, ciddi ürək xəstəlikləri yarana bilər. Bəs, anadangəlmə və ya genetik səbəblərdən yaranan və cərrahi müdaxilə tələb edə bilən bu pozğunluqların əlamətləri hansılardır?

"Bəzən əlamət uşağın tez yorulması, siyanoz və ya huşunu itirməsi ola bilər. Digər qrupa isə ürək döyüntüsü, huşunu itirmə daxildir... Bunlar ürəyin ritmi, yəni ürəyin elektrik prosesi ilə bağlıdır".

Mənbə: TRT Haber
Mehriban Nəsibova