Güvən necə qazanılar?

Bölmə: Araşdırma › , Maraqlı › ,
Tarix: 23:40 22.01.2024

Güvən üç təməl üzərində qurulur.

1.İnamlı hiss etmək

2.İtibarlı olmaq

3.Başqalarına güvənməyi bacarmaq

Güvən özünə inam insanın özünü və hüdudlarını qəbul etməkdən başlayır və daxili səsini dinləməklə formalaşır. Buraya insanın əsas əxlaqi dəyərləri və bu məsələdə qətiyyəti daxildir. Məsələn, insan səhv hesab etdiyi bir şeyi sırf “başqaları edir” deyə etməz.

İnsan öz niyyətlərini və səylərini doğru hesab etdiyi dəyərlər üzərində qurursa və maraqlarının zədələndiyi və ya qorxduğu vəziyyətlərdə bu dəyərlərdən asanlıqla güzəştə getməzsə, öz nəzərində dəyər qazanar.

Özünə inam başqalarına güvənməyin və etibarlı olmağın əsasını təşkil edir. Türk mədəniyyətində “Bir insanı necə tanıyırsan?” “Özüm kimi” ifadəsi buna ən yaxşı nümunədir.

Etibarlı olmaq:

Güvən dedikdə ağlımıza gələn ilk şey başqalarına güvənməkdir. Dəfələrlə seminarlarımızda deyirik ki, “mən qarşı tərəfə güvənmək istəyirəm, amma görək o, bu etimada layiqdirmi”. Bunu bilmədən mən necə güvənə bilərəm?”. Bu yanaşma münasibətləri çıxılmaz vəziyyətə salan bir yanaşmadır. Qarşı tərəfdə də eyni düşüncələr varsa, bu, əlaqəni əngəlləyir.

Bir münasibətdə özünüzü başqasının yerinə qoyun və onun sizi etibarlı tapıb-tapmayacağını düşünün. Bu suala cavab vermək üçün etibar etdiyiniz digər insanların xüsusiyyətlərini xatırlayın. Etibarlı bir insan tapmaq üçün tez-tez aşağıdakılara ehtiyac var.

1.Sözünü tutmaq

2.Dürüstlük nümayiş etdirmək (mahiyyətdə və sözdə bir olmaq)

3.Tapşırığı yerinə yetirmək üçün səriştə və bacarıqlara malik olmaq

Başqalarına Güvənmək

Başqalarına güvənmək keçmiş təcrübələrimizin və “vəziyyətin” qarşılıqlı təsirinin nəticəsidir. Başqalarına inam aşağıdakı amillərdən asılıdır.

a.Gözləntilər: Güvən ümumiyyətlə gözləntiləri qarşılamaq olaraq təyin olunduğundan insanlar gözləntilərini qarşılayacağına inandıqları insanlara etibar edirlər.

b. Şəxsi xüsusiyyətlər: Etibarımıza layiq olan insanların müəyyən xüsusiyyətlərə malik olmasını istəyirik. Bu xüsusiyyətlər bəzən yalnız bizim bildiyimiz xüsusiyyətlər ola bilər. Kişi və qadın münasibətlərində inam daha çox bu təməl üzərində qurulur.

c. Dünyagörüşü: İnsanların digər insanlara etibar etmə dərəcəsi əsasən onların dünyanı dinc və ya müharibə yönümlü bir mühit kimi qəbul edib-etməməsindən asılıdır. Bu qavrayış daha çox həyatın ilk illərində formalaşır. Dəstəkləyici ailə münasibətləri olan insanlar çox vaxt dünyanı dostluq münasibətlərinin qurula biləcəyi sülh mühiti kimi görürlər. Əks halda, dünya insanların etibarsız olduğu və ətrafdakıları aldatmağa hazır olduğu bir mühit kimi qəbul ediləcək.

d. Risk: Güvən və risk bir-biri ilə əlaqəli iki anlayışdır. Nəticə insanlara nə qədər çox zərər verərsə, ona “güvənmək” bir o qədər çətinləşər. Nəticə hər hansı bir risk ehtiva etmirsə, "güvən problem deyil". İnsanlar risk nəticəsində görəcəkləri zərəri azaltmaq üçün çox vaxt daha az güvənirlər.

Maraqlar ümumi olduğu üçün etibar asanlaşır. Maraqlar ayrıldıqca inamsızlıq da artır.
R. B. Shaw "Trust ın the balance" adlı kitabında şirkətlərə güvənin təməl daşları kimi aşağıdakıları qeyd edib:

Nəticə: Verdikləri vədlərə əməl edən və gözləntilərimizi qarşılayan insanlar bizim gözümüzdə etibarlıdırlar.

Dürüstlük: Davranışlarını təxmin edə bildiyimiz və davranışlarını bildiyimiz dürüst və əxlaqi dəyərlərlə yaşayan insanlara daha çox güvənirik. Dürüstlük situasiyalardan və zamandan asılı olmayan ardıcıllıqdır.

Qayğı: Başqasının hisslərimizi və ehtiyaclarımızı nəzərə aldığını və qayğı göstərdiyini başa düşsək, biz güvən hiss edirik. Laqeydlik və laqeydliyi dərk etmək özünə inamsızlıq hissi yaradır.

Mənbə: www.acarbaltas.com
Tərcümə etdi: Gülnisə ƏfkariGüvən üç təməl üzərində qurulur.

1.İnamlı hiss etmək
2.İtibarlı olmaq
3.Başqalarına güvənməyi bacarmaq

Güvən özünə inam insanın özünü və hüdudlarını qəbul etməkdən başlayır və daxili səsini dinləməklə formalaşır. Buraya insanın əsas əxlaqi dəyərləri və bu məsələdə qətiyyəti daxildir. Məsələn, insan səhv hesab etdiyi bir şeyi sırf “başqaları edir” deyə etməz.

İnsan öz niyyətlərini və səylərini doğru hesab etdiyi dəyərlər üzərində qurursa və maraqlarının zədələndiyi və ya qorxduğu vəziyyətlərdə bu dəyərlərdən asanlıqla güzəştə getməzsə, öz nəzərində dəyər qazanar.

Özünə inam başqalarına güvənməyin və etibarlı olmağın əsasını təşkil edir. Türk mədəniyyətində “Bir insanı necə tanıyırsan?” “Özüm kimi” ifadəsi buna ən yaxşı nümunədir.

Etibarlı olmaq:
Güvən dedikdə ağlımıza gələn ilk şey başqalarına güvənməkdir. Dəfələrlə seminarlarımızda deyirik ki, “mən qarşı tərəfə güvənmək istəyirəm, amma görək o, bu etimada layiqdirmi”. Bunu bilmədən mən necə güvənə bilərəm?”. Bu yanaşma münasibətləri çıxılmaz vəziyyətə salan bir yanaşmadır. Qarşı tərəfdə də eyni düşüncələr varsa, bu, əlaqəni əngəlləyir.

Bir münasibətdə özünüzü başqasının yerinə qoyun və onun sizi etibarlı tapıb-tapmayacağını düşünün. Bu suala cavab vermək üçün etibar etdiyiniz digər insanların xüsusiyyətlərini xatırlayın. Etibarlı bir insan tapmaq üçün tez-tez aşağıdakılara ehtiyac var.

1.Sözünü tutmaq
2.Dürüstlük nümayiş etdirmək (mahiyyətdə və sözdə bir olmaq)
3.Tapşırığı yerinə yetirmək üçün səriştə və bacarıqlara malik olmaq

Başqalarına Güvənmək

Başqalarına güvənmək keçmiş təcrübələrimizin və “vəziyyətin” qarşılıqlı təsirinin nəticəsidir. Başqalarına inam aşağıdakı amillərdən asılıdır.

a. Gözləntilər: Güvən ümumiyyətlə gözləntiləri qarşılamaq olaraq təyin olunduğundan insanlar gözləntilərini qarşılayacağına inandıqları insanlara etibar edirlər.

b. Şəxsi xüsusiyyətlər: Etibarımıza layiq olan insanların müəyyən xüsusiyyətlərə malik olmasını istəyirik. Bu xüsusiyyətlər bəzən yalnız bizim bildiyimiz xüsusiyyətlər ola bilər. Kişi və qadın münasibətlərində inam daha çox bu təməl üzərində qurulur.

c. Dünyagörüşü: İnsanların digər insanlara etibar etmə dərəcəsi əsasən onların dünyanı dinc və ya müharibə yönümlü bir mühit kimi qəbul edib-etməməsindən asılıdır. Bu qavrayış daha çox həyatın ilk illərində formalaşır. Dəstəkləyici ailə münasibətləri olan insanlar çox vaxt dünyanı dostluq münasibətlərinin qurula biləcəyi sülh mühiti kimi görürlər. Əks halda, dünya insanların etibarsız olduğu və ətrafdakıları aldatmağa hazır olduğu bir mühit kimi qəbul ediləcək.

D. Risk: Güvən və risk bir-biri ilə əlaqəli iki anlayışdır. Nəticə insanlara nə qədər çox zərər verərsə, ona “güvənmək” bir o qədər çətinləşər. Nəticə hər hansı bir risk ehtiva etmirsə, "güvən problem deyil". İnsanlar risk nəticəsində görəcəkləri zərəri azaltmaq üçün çox vaxt daha az güvənirlər.

Maraqlar ümumi olduğu üçün etibar asanlaşır. Maraqlar ayrıldıqca inamsızlıq da artır.
R. B. Shaw "Trust ın the balance" adlı kitabında şirkətlərə güvənin təməl daşları kimi aşağıdakıları qeyd edib:

Nəticə: Verdikləri vədlərə əməl edən və gözləntilərimizi qarşılayan insanlar bizim gözümüzdə etibarlıdırlar.
Dürüstlük: Davranışlarını təxmin edə bildiyimiz və davranışlarını bildiyimiz dürüst və əxlaqi dəyərlərlə yaşayan insanlara daha çox güvənirik. Dürüstlük situasiyalardan və zamandan asılı olmayan ardıcıllıqdır.
Qayğı: Başqasının hisslərimizi və ehtiyaclarımızı nəzərə aldığını və qayğı göstərdiyini başa düşsək, biz güvən hiss edirik. Laqeydlik və laqeydliyi dərk etmək özünə inamsızlıq hissi yaradır.