Saturnun sirləri: qaz nəhənginin enerji balanssızlıqları nələri gizlədir?
Bölmə: Araşdırma › ,Tarix: 22:45 21.06.2024
2017-ci ildəki missiyasının sonunda Cassini alimlər üçün dəyərli məlumat mənbəyinə çevrilən Saturnun şəkillərini çəkdi. Onlar planetdə əhəmiyyətli mövsümi enerji balanssızlığını aşkar etdilər.
Bu kəşf qaz nəhənglərinin hava və iqlimini, onların uzunmüddətli inkişafı və dəyişmələrini başa düşmək üçün mühüm addım idi.
Hyuston Universitetinin fiziki Liminq Li deyib: “Biz ilk dəfə olaraq mövsümi miqyasda qaz nəhəngində qlobal enerji balanssızlığını müşahidə edirik. "Bu kəşf planetlərin formalaşması və təkamülü ilə bağlı yeni fikirlər verir və planetar və atmosfer elminə yanaşma tərzimizi dəyişir". Günəş işığı bütün günəş sistemini enerji ilə doldurur, lakin planetlər də kosmosa istilik yayaraq onu itirirlər. Saturn kimi qaz nəhənglərinin iqliminə təsir edən daxili enerji mənbəyi var.
Hyuston Universitetində atmosfer alimi Xinyu Vanqın başçılıq etdiyi bir qrup alim Saturn haqqında Kassini məlumatlarını tədqiq etmiş və müəyyən etmişdir ki, udulmuş və buraxılan enerji arasında fərq 16 faizə qədər ola bilər. Bu dalğalanmalar planetin fəsilləri ilə bağlıdır.
Tədqiqatçılar bunun Saturnun elliptik orbitinə görə Günəşə olan məsafəsinin dəyişməsi ilə bağlı olduğunu müəyyən ediblər. Bu, qəbul edilən radiasiyada əhəmiyyətli mövsümi fərqlərə səbəb olur ki, bu da Yerin daha dairəvi orbitindən çox fərqlidir.
"Mövcud modellər və nəzəriyyələr qaz nəhənglərində enerji balansının vahid olmasını təklif edir" deyə Vanq izah edir. "Bizim kəşfimiz bu modellərə və nəzəriyyələrə yenidən baxılmasını tələb edir". Saturnun enerji balanssızlığı onun atmosferində nəhəng konvektiv fırtınaların yaranmasında rol oynaya bilər. Oxşar proseslər digər qaz nəhənglərində, məsələn, orbitində ekssentrikliyə malik olan Yupiterdə də baş verə bilər. O, həmçinin enerji balanssızlığının daha az şiddətli olduğu Yerdəki havanı daha yaxşı başa düşməyə kömək edir. Neptun və Uran kimi digər qaz planetlərində daxili və xarici proseslər sirr olaraq qalır. "Məlumatlarımız göstərir ki, bu planetlərdə əhəmiyyətli enerji balanssızlıqları var, xüsusən də yüksək orbital ekssentriklik və meylli Uran," Wang deyir. "Tədqiqatımız cari müşahidələrin məhdudiyyətlərini müəyyənləşdirir və gələcək missiyalar üçün sınaqdan keçirilə bilən fərziyyələr formalaşdırır".