Azərbaycan ordusunun yaratdığı 14 reallıq
Bölmə: Araşdırma ›
,
Tarix: 12:27 26.06.2024
Azərbaycan ordusunun yaratdığı 14 reallığı araşdırdıq:
1. Dronlar və pilotsuz uçuş aparatları (PUA) ilə savaşın yeni dövrü
• reallıq: Azərbaycan ordusu, PUA-lardan geniş istifadə edərək düşmən qüvvələrini effektiv şəkildə neytrallaşdırdı.
• qlobal təsir: Bu müharibə, PUA-ların müasir müharibədə nə qədər effektiv olduğunu sübut etdi və bir çox ölkələr müdafiə strategiyalarını yenidən nəzərdən keçirdi.
• konkret fakt: Azərbaycan, İsrailin Harop və Bayraktar TB2 dronlarından istifadə edərək, Ermənistanın hava müdafiə sistemlərini zərərsizləşdirdi.
2. Hibrid müharibə taktikaları
• reallıq: Azərbaycan, kiber hücumlar, informasiya müharibəsi və texnoloji vasitələrin kombinasiyasından istifadə edərək hibrid müharibə taktikasına cavab tətbiq etdi.
• qlobal təsir: Hibrid müharibənin nümunəsi olaraq, digər ölkələr bu taktikanı öyrənməyə və öz strategiyalarına tətbiq etməyə başladılar.
• konkret fakt: Azərbaycan ordusu, müharibə zamanı rəqibin kommunikasiya və radar sistemlərini kiber hücumlarla təsirsiz hala gətirdi.
3. Müharibə qanunlarının təkmilləşdirilməsi
• reallıq: Azərbaycanın istifadə etdiyi müasir texnologiyalar və taktikalara əsaslanaraq, beynəlxalq müharibə qanunlarının yenidən nəzərdən keçirilməsinə ehtiyac yarandı.
• qlobal təsir: Beynəlxalq hüquq mütəxəssisləri, müasir müharibə metodlarına uyğun yeni qanunlar və qaydalar təklif etməyə başladılar.
• konkret fakt: BMT və beynəlxalq təşkilatlar, PUA-ların istifadəsi ilə bağlı yeni qaydaların və tənzimləmələrin hazırlanmasına dair müzakirələr başlatdı.
4. Yeni müdafiə sənayesi standartları
• reallıq: Azərbaycan ordusu, bir çox müasir müdafiə texnologiyalarından istifadə etdi və bunların səmərəliliyini sübut etdi.
• qlobal təsir: Müdafiə sənayesində yeni standartlar və texnologiyalar tətbiq olunmağa başladı.
• konkret fakt: İsrailin Harop dronları və Türkiyənin Bayraktar TB2-ləri dünya müdafiə sənayesi tərəfindən geniş maraqla qarşılandı və bir çox ölkələr bu texnologiyaları əldə etməyə çalışdı.
5. Azərbaycan-Türkiyə hərbi əməkdaşlığı
• reallıq: Müharibə zamanı və sonrasında Azərbaycan və Türkiyə arasında güclü hərbi əməkdaşlıq quruldu.
• qlobal təsir: Bu əməkdaşlıq, regionda güc balansını dəyişdi və digər ölkələrin də ikitərəfli hərbi əlaqələr qurmasına nümunə oldu. Şuşa Bəyənnaməsi imzalandı.
• konkret fakt: 2020-ci ilin avqustunda Azərbaycan və Türkiyə, "Turan Qartalı" adlı birgə hərbi təlim keçirdi, bu da iki ölkənin hərbi əlaqələrinin nə qədər güclü olduğunu göstərdi.
6. Regional güc balansı
• reallıq: Azərbaycan ordusunun qələbəsi, Cənubi Qafqaz regionunda güc balansını dəyişdi.
• qlobal təsir: Bu dəyişiklik, digər regional güclərin strategiyalarını yenidən nəzərdən keçirməsinə səbəb oldu.
• konkret fakt: Ermənistanın hərbi gücü və siyasi mövqeyi ciddi şəkildə zəiflədi, bu da Cənubi Qafqaz regionunda yeni güc balansının yaranmasına səbəb oldu.
7. Məcburi köçkünlərin qayıdışı
• reallıq: Qələbə, yüz minlərlə azərbaycanlı məcburi köçkünün öz yurdlarına qayıtmasına imkan yaratdı.
• qlobal təsir: Bu hadisə, dünya üzrə digər münaqişə bölgələrində məcburi köçkünlərin qayıdışı üçün nümunə oldu.
• konkret fakt: Azərbaycan hökuməti, Füzuli, Ağdam və digər azad edilmiş rayonlarda məcburi köçkünlərin geri qayıtması üçün genişmiqyaslı yenidənqurma proqramlarına başladı.
8. Beynəlxalq diplomatiya
• reallıq: Azərbaycan ordusunun qələbəsi, beynəlxalq diplomatik danışıqların istiqamətini dəyişdi.
• qlobal təsir: Müharibədən sonra diplomatik sülh danışıqları və beynəlxalq əlaqələr gücləndi.
• konkret fakt: 2020-ci ilin noyabrında Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya arasında imzalanmış üçtərəfli bəyanat, münaqişənin dayandırılması və sülh prosesinin başlaması üçün əsas rol oynadı.
9. Sənaye və infrastrukturun yenidən qurulması
• reallıq: Azad edilmiş ərazilərdə genişmiqyaslı yenidənqurma işləri başlandı.
• qlobal təsir: Bu proses, post-konflikt regionların bərpası üçün nümunə oldu.
• konkret fakt: Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində beynəlxalq hava limanlarının tikintisi və yolların bərpası üzrə layihələr həyata keçirilməyə başlandı.
10. Psixoloji müharibə
- reallıq: Azərbaycan ordusu, psixoloji müharibə taktikasından effektiv istifadə edərək düşmənin mənəvi vəziyyətini zəiflətdi.
- qlobal təsir: Bu taktika, psixoloji müharibənin müasir dövrdə nə qədər təsirli olduğunu göstərdi.
- konkret fakt: Azərbaycan, müharibə zamanı müntəzəm olaraq düşmən qüvvələrinə təslim olma çağırışları edən və onların mənəviyyatını zəiflətdən məlumatlar yaydı.
11. İnformasiya texnologiyaları və kəşfiyyat
- reallıq: Azərbaycan ordusu, müasir informasiya texnologiyaları və kəşfiyyat vasitələrindən istifadə edərək üstünlük əldə etdi.
- qlobal təsir: Bu, kəşfiyyat və informasiya texnologiyalarının müasir hərbi əməliyyatlarda əhəmiyyətini bir daha vurğuladı.
- konkret fakt: Azərbaycan, xüsusi kəşfiyyat texnologiyaları və peyk məlumatlarından istifadə edərək düşmənin hərbi mövqelərini dəqiq müəyyənləşdirdi.
12. Qlobal sülh səyləri
- reallıq: Azərbaycan ordusunun qələbəsi, qlobal sülh səylərinə yeni bir impuls verdi.
- qlobal təsir: Bu hadisə, qlobal sülh və təhlükəsizlik məsələlərinə yeni yanaşmaların inkişafına səbəb oldu.
- konkret fakt: Azərbaycan, müharibədən sonra qlobal sülh və təhlükəsizlik məsələlərində daha aktiv rol oynamağa başladı və bir sıra beynəlxalq sülhməramlı missiyalarda iştirak etdi.
13. Müasir müdafiə strategiyaları
- reallıq: Azərbaycan ordusunun tətbiq etdiyi müasir müdafiə strategiyaları, dünya üzrə hərbi mütəxəssislər tərəfindən öyrənildi.
- qlobal təsir: Bu strategiyalar, müasir hərbi əməliyyatların planlaşdırılmasında nümunə oldu.
- konkret fakt: Müharibədən sonra bir çox ölkələr Azərbaycan ordusunun istifadə etdiyi müasir müdafiə strategiyalarını öyrənməyə və öz hərbi təlimlərində tətbiq etməyə başladılar. Azərbaycan, xüsusilə də PUA-lardan və yüksək texnologiyalı avadanlıqlardan istifadəyə dair təlimlər keçirərək digər ordular üçün bir model oldu.
15. Qlobal media və informasiya müharibəsi
- reallıq: Müharibə zamanı Azərbaycan ordusu, qlobal media və informasiya müharibəsində aktiv rol oynadı.
- qlobal təsir: Bu təcrübə, informasiya müharibəsinin müasir dövrdə nə qədər əhəmiyyətli olduğunu göstərdi və digər ölkələrə nümunə oldu.
- konkret fakt: Müharibə zamanı Azərbaycan, sosial media və qlobal informasiya kanallarından istifadə edərək, dünya ictimaiyyətinə öz nöqteyi-nəzərini çatdırmağa nail oldu və informasiya müharibəsində üstünlük qazandı.
Əziz Əlibəyli
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin Media və Kommunikasiya Departamentinin müdiri
