Diqqətin səssiz düşməni-Yaxınlıqdakı telefonlar

Bölmə: Dünya › ,
Tarix: 20:38 18.03.2025

Telefonu sadəcə stolun üstündə saxlamağın zehni performansı orta hesabla 20 faiz aşağı saldığını bilirdinizmi?

 

Beynəlxalq araşdırmalar göstərir ki, bu kiçik, lakin güclü cihazlar biz fərq etmədən diqqətimizi özünə çəkir. Hər gün ixtiyarımızda olan smartfonlar çox vaxt ehtiyacımız olan dərman kimi görünür. Cari xəbərləri oxumaq, sosial şəbəkələri yoxlamaq və ya mesajlara cavab vermək indi gündəlik işin bir hissəsidir. Bununla belə, araşdırmalar göstərir ki, hətta telefonu masanın üstündə buraxmaq belə zehni səmərəliliyimizi azaldır. Üstəlik, tamamilə səssiz olsa belə, “görəsən bildiriş aldıqmı” düşüncəsi beynimizdə diqqəti yayındıran bir xəbərdarlıq yaradır.

 

Zehni sızma nədir?

 

Elm adamları telefonun əlimizdə və ya yaxınımızda olmasından qaynaqlanan diqqət itkisini “zehni sızma” olaraq təyin edirlər. Çünki şüurlu şəkildə telefona baxmasaq belə, beyin "hər an xəbərdarlıq ala bilərəm" narahatlığından tam diqqəti cəmləməkdə çətinlik çəkir.
Bu sızma kranı tam bağlaya bilməmək kimidir... Damla-damla axan su kiçik bir detal kimi görünsə də, uzun müddətdə ciddi itki yaradır. Araşdırmalar göstərib ki, telefonu yaxınlıqda saxlamaq bilişsel performansın orta hesabla 20 faizə qədər azalmasına səbəb olur. Şagirdlərin xüsusilə imtahan zamanı telefonlarını stolun üzərinə qoyanda telefonunu başqa otaqda qoyanlardan daha az bal topladığı müşahidə edilir. Avropada aparılan bir araşdırma, ofis mühitində işçilərin telefonlarını gözdən uzaq tutduqları zaman diqqət müddətini əhəmiyyətli dərəcədə artırdığını bildirir. Bu məlumatlar göstərir ki, texnologiyadan istifadə bizim ekran vaxtı ilə məhdudlaşmır.

 

Niyə onu özümüzə yaxın saxlayırıq?

 

Telefonun bildiriş səsi və ya titrəyiş siqnalı diqqəti ən çox yayındıran amillərdəndir. Ancaq səssiz rejimdə belə, beyin təəccüblənir: "İndicə bir bildiriş aldınızmı?" Narahatlıqla, o, potensial xəbərdarlığa qarşı daim ayıq qalır. Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, bu bölünmüş diqqət təkcə anlıq deyil, həm də gün boyu davam edən səmərəsizlik dövrünə səbəb ola bilər.Yenə də bir çox insan telefonu tamamilə gözdən uzaqlaşdırmaqda tərəddüd edir. Mühüm zəngi, mesajı və ya e-poçtu qaçırmamaq üçün "istənilən vaxt əlçatan olmaq" böyük rahatlıq kimi görünə bilər. Xüsusilə iş mühitində bu gözlənti telefonu yaxınlıqda saxlamaq vərdişini daha da gücləndirir.Telefonunuzu gözdən uzaq tutmaq üçün məsləhətlər:
Araşdırmalar, telefonun səssiz olsa belə, yaxınlıqda olmasının beynimizin işləmə potensialını necə kölgədə qoyduğunu təsdiqləyir. Önəmsiz görünən bir məsafə zehni olaraq böyük fərq yarada bilər. O qədər ki, real konsentrasiya üçün telefona sərf olunan hər santimetr dəyərli bir qazanc kimi görünür. Bəs, bunun üçün hansı addımlar atıla bilər?• Çəkməcə üsulu: Masa üzərində qapalı qutu və ya çekmecedən istifadə telefonu gözdən uzaqlaşdırmağa kömək edir.

 

TRT HABER
Billurə Quliyeva