Hər kəsin hər zaman yaşadığı vəziyyətlərin səbəbləri!

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 20:27 21.06.2024

Həyatımızda elə məqamlar olur ki, onları anlaya bilmirik və səbəblərini sorğulaya bilmirik. Demək istədiyimizi unutmaq və ya danışarkən dilimizin sürüşməsi kimi hadisələr gündəlik həyatımızın bir hissəsinə çevrilib. Ancaq bu hadisələr əslində düşündüyümüz qədər təsadüfi deyil. Gündəlik həyatın bir parçası olan bu fenomenlərin arxasında gizlənən sirlər haqqında təfərrüatlar...

 

1. NİYƏ BİZ DANIŞAN ZAMAN DEMƏK İSTƏDİYİMİZİ BİRDƏN UNUDURUQ?

 

Söhbət zamanı mövzunun birdən-birə unudulması adətən beyin fəaliyyətinin mürəkkəbliyindən qaynaqlanır. İnsan danışarkən beyin eyni vaxtda növbəti sözü planlaşdırır və düşüncə axınına davam etməyə çalışır. Ancaq bəzən nitq əsnasında beyin məlumatları düzgün ardıcıllıqla təşkil edə bilmir və dövrələrdə çaşqınlıq yarana bilər.

 

2. NİYƏ YUXUDA YIXILDIĞIMIZI HİSS EDİRİK?

 

İnsanların yuxu zamanı yıxıldığını hiss etmələrinin dəqiq səbəbləri məlum olmasa da, bu fenomen haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Birinci baxışa görə, yıxılma hissi oyaqlıq və yuxu arasında keçid zamanı sinir hüceyrələrinin anormal fəaliyyəti ilə əlaqədardır. Bu vəziyyətdə beyin yuxu zamanı bədəndəki əzələlərin boşalmasını səhv şərh edə və insana yıxıldığını hiss etdirə bilər.

 

Başqa bir baxış isə, yıxılma hissinin bir refleks olmasıdır. Bu baxışa görə, yuxu zamanı beyin əzələlərin rahatlamasını əsl düşmə kimi qəbul edir və bədənin tarazlığını qoruyub saxlamasına kömək etmək üçün daralma mesajı verir. Qəti hökm olmasa da, bu hərəkətin zərərsiz olduğu məlumdur.

 

3. GÖZ DÜŞMƏSİNİN SƏBƏBİ

 

Göz gəzintisi adətən təsvirin əldə edilməsi prosesində beynin müqayisə funksiyası zamanı baş verir. Beyin hər iki gözdən gələn məlumatları koordinasiya edir və diqqətin baxılan obyektə yönəldilməsini təmin edir. Normalda bu proses şüurlu şəkildə baş verir, lakin bəzən yarı şüurlu və ya yorğunluğa bənzər hallarda göz gəzdirə bilər.

 

Göz yorğunluğu adətən zərərsizdir, lakin bəzi hallarda ciddi sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola bilər, bu halda həkimə müraciət etmək vacibdir. Çaşqın və ya yorğun hiss edən insanlarda göz gəzdirmələrinin daha tez-tez baş verməsi də normaldır. Bu vəziyyətdə, istirahət və stresin idarə edilməsi üsullarını tətbiq etmək çox vaxt kömək edə bilər.

 

4. DİLİN SÜRÜŞMƏSİ NƏDİR?

 

Dilin sürüşməsi, adətən şüuraltımızın dərinliklərindən qaynaqlanan istək və düşüncələrin qəfil və qeyri-ixtiyari ortaya çıxması kimi müəyyən edilə bilər. Məşhur psixoanalitik Freydin fikrincə, dilin sürüşməsi adlanan bu fenomen şüurlu səviyyədə idarə oluna bilməyən daxili proseslərin əksidir.

 

Başqa sözlə, dilin sürüşməsi beyin fəaliyyətinin mürəkkəbliyi və ya bir anlıq diqqətin yayınması nəticəsində yarana bilər. Psixoloji stress, yorğunluq və ya emosional vəziyyətlər də dilin sürüşmə ehtimalını artıra bilər.

 

5. KABUS DEYİLƏN YUXU İFLİSİ NİYƏ BAŞ VERİR?

 

Kabus kimi də tanınan yuxu iflici adətən insan REM yuxusuna keçəndə baş verir. Bu vəziyyətdə, bədən yatarkən normal fəaliyyət göstərən əzələlər iflic olur. Ancaq beyin ayıqlıq səviyyəsinə yüksəldikdə, əzələlər hələ də iflic olaraq qalır. Bu səbəbdən insan hərəkət edə bilməyəcəyini hiss edir və bəzən üzərində kimsə oturmuş kimi təzyiq hissi yaşaya bilər.

 

Mənbə: Science ABC, Live Science