İnsan orqanizmində 3600 qida qablaşdırma kimyəvi maddəsi aşkar edilib

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 22:08 30.09.2024

Alimlər qida məhsullarının qablaşdırılması və ya hazırlanma proseslərində istifadə olunan 3600-dən çox kimyəvi maddənin insan orqanizmində aşkar edildiyini, bəzilərinin sağlamlıq üçün təhlükəli olduğunu, digərləri haqqında isə az məlumatın olduğunu açıqlayıb.

Sürixdə yerləşən Qida Qablaşdırma Forumu Vəqfindən Dr. Birgit Geueke bu kimyəvi maddələrdən təxminən 100-nün insan sağlamlığı üçün "yüksək risk" yaratdığını bildirdi. Bilinən zərərli kimyəvi maddələrə PFAS və bisfenol A daxildir. Hər iki kimyəvi maddə qadağan edilmə prosesindədir. Qida qablaşdırmasında istifadə edilən bəzi kimyəvi maddələrin qida ilə insan orqanizminə necə keçdiyi ilə bağlı daha çox araşdırmaya ehtiyac olduğunu vurğulayan Geueke, bu kimyəvi maddələrin qablaşdırmadan qidaya keçə biləcəyini və istehsal proseslərindən də qaynaqlana biləcəyini ifadə etdi. Əvvəllər 14 min qida ilə təmasda olan kimyəvi maddə (FCC) qeydə alan tədqiqatçılar, biomonitorinq məlumat bazalarının tədqiqi nəticəsində insan orqanizmində 3 min 601 kimyəvi maddənin aşkar edildiyini müəyyən ediblər.
Geueke, bu kimyəvi maddələrin təkcə qida qablaşdırmasından keçmədiyini, həm də müxtəlif məruz qalma mənbələrinin də mümkün olduğunu bildirdi. PFAS və bisfenol A kimi kimyəvi maddələr son illərdə insan bədəninin müxtəlif yerlərində aşkar edilib və sağlamlıq problemləri ilə əlaqələndirilib. Bu kimyəvi maddələrə həmçinin hormonları pozan təsirləri olan ftalatlar və daha az tanınmış oliqomerlər daxildir. Geueke, xüsusilə bu kimyəvi maddələrin sağlamlıq təsirlərinin hələ də aydın olmadığını söylədi. Onun sözlərinə görə, onun istehsalının əlavə məhsulları olan oliqomerlər haqqında çox az dəlil var. Bununla belə, o, kimyəvi maddələrin bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə ola biləcəyi və daha böyük risklər yarada biləcəyi barədə xəbərdarlıq edib. Araşdırmada qeyd olunub ki, Avropa İttifaqı qida qablaşdırmasında PFAS və bisfenol A-nın istifadəsini qadağan etmək üçün son mərhələdədir.

Tədqiqat “Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology” jurnalında dərc olunub.

Mənbə: TRT haber
Nərgiz Orucova