Hitit Universitetində ətraf mühitin çirklənməsinin reproduktiv sağlamlığa təsiri araşdırılır
Bölmə: Araşdırma ›
,
Tarix: 22:58 05.01.2024
Məqsəd Hitit Universiteti Sağlamlıq Xidmətləri Peşə Məktəbi tərəfindən həyata keçirilən layihə çərçivəsində hazırlanacaq polimerlərlə hava çirkliliyinin qadınların reproduktiv sağlamlığına mənfi təsirlərini müəyyən etməkdir.
Sağlamlıq Xidmətləri Peşə Yüksekokulu Ətraf Sağlamlığı Bölümü Müəllim Dr. Merve İlhan ətraf mühitin çirklənməsinə səbəb olan zərrəcikləri müəyyən etmək üçün "Qadınların Reproduktiv Sağlamlığı və Ətraf Mühitin Çirkləndiriciləri Layihəsi"ni həyata keçirib.
Türkiyə Sağlamlıq Qurumları tərəfindən dəstəklənməyə haqq qazanan layihə çərçivəsində nano ölçülü ağıllı polimerlər hazırlanacaq və ətraf mühiti çirkləndirən maddələrin qadınların reproduktiv sağlamlığına təsiri araşdırılacaq.
Bir il ərzində tamamlanması planlaşdırılan layihədə Hitit Universiteti Reproduktiv Endokrinologiya və Sonsuzluq Klinikasına müraciət edən 18-40 yaş arası aşağı və normal yumurtalıq ehtiyatı olan qadınlardan götürüləcək nümunələr optik sensorla yoxlanılacaq.
Merve İlhan jurnalistlərə bildirib ki, layihənin sonunda əldə edilən məlumatlar ətraf mühiti çirkləndirən maddələrlə yumurtalıq ehtiyatının az olması, erkən menopoz, polikistik yumurtalıq sindromu (aybaşı dövrünün pozulması şikayətləri və hamilə qalmaqda çətinlik) kimi xəstəliklərlə əlaqəni işıqlandıracaq. qadınların reproduktiv sağlamlığına mənfi təsir göstərir.
Təbii və ya sənaye fəaliyyətlərindən qaynaqlanan ətraf mühiti çirkləndiricilərin insan həyatını təhdid edəcək səviyyəyə çatdığına diqqət çəkən İlhan, İsveçrə mərkəzli bir şirkətin 2020-ci ildə hazırladığı və 106 ölkəni əhatə edən Dünya Havanın Çirklənməsi hesabatına görə, Çorumun ən çox görülən vilayət olduğunu söylədi. Partikül maddə baxımından ən yüksək hava çirkliliyinin Türkiyədə olduğu ifadə edildi
Türkiyənin Avropa Yaşıl Müqaviləsi və Paris İqlim Müqaviləsi kimi ətraf mühiti çirkləndiricilərin səviyyəsini müəyyən səviyyədə saxlamağı hədəfləyən razılaşmaları dəstəklədiyini ifadə edən İlhan, ətraf mühiti və havanı çirkləndirən kimyəvi maddələrin hormonları pozan təsirlərinin də bu proqrama daxil olduğunu açıqladı. tibbi ədəbiyyat.
Yumurtalıq ehtiyatının az olması, erkən menopoz, polikistik yumurtalıq sindromu kimi xəstəliklərin son illərdə dünya səviyyəsində artdığını vurğulayan İlhan, "Bu xəstəliklərin səbəbləri ilə bağlı məlumatlarımız məhduddur. Bunun altında yatan mexanizmlər hələ aydın deyil. Bu səbəbdən inkişaf etdirəcəyimiz nano ölçülü ağıllı polimerlərlə qadınlar "Ətraf mühiti çirkləndirən maddələr onların qanında və follikulyar mayelərində araşdırılacaq. Araşdırmamızda ətraf mühiti çirkləndirən maddələr nano ölçülü polimerlər tərəfindən sintez ediləcək və optik sensor vasitəsilə analiz ediləcək. Əldə edilən məlumatlar Xəstəliyin diaqnozu, diaqnozu və səbəbləri haqqında məlumat verəcək. Bu, Türkiyənin ekoloji sağlamlıq baxışına da töhfə verəcək", deyərək yekunlaşdırıb.
Vüqar Alışov
