NASA astronavtları kosmosda qapalı qalıb: Bədənlərinə necə təsir edəcək?

Bölmə: Araşdırma › ,
Tarix: 20:12 16.08.2024

Boeing servisinin  nasazlığı nəticəsində kosmik stansiyada qapalı qalan iki NASA astronavtının geri qayıtması SpaceX-in gələn ilin fevralında keçiriləcək kspedisiyasına qədər təxirə salına bilər.

Əvvəlcə 8 gün olması planlaşdırılan kosmos missiyası 8 aya qədər uzanır ki, bu da onların bədənlərində qaçılmaz dəyişikliklərə səbəb olacaq. Astronavtların uzunmüddətli kosmos missiyalarından yarana biləcək xəstəliklərə tutulma riski gündən-günə artır. Psixoloji cəhətdən ağır vəziyyətdə olan Sunita Williams və Barry Wilmore tutum çatışmazlığı səbəbindən yataq çantalarında yatırlar.

NASA astronavtları Sunita Williams və Barry Wilmore Beynəlxalq Kosmik Stansiyada qapalı qalıblar.

Boeing-in nasaz Starliner servisi səkkiz gün davam etməsi gözlənilən missiyanın potensial olaraq səkkiz ay davam edəcək yüksək stress və qeyri-müəyyənliklə dolu bir missiyaya çevrilməsinə səbəb oldu.

Stress və sağlamlıq riskləri

Astronavtların düzgün yuxu rejiminin olmaması, psixoloji gərginliyin artması və sağlamlıq risklərinin artması kimi şərtlərdə yaşadığı bildirilir.

Lakin bütün bunlara baxmayaraq, NASA rəsmiləri mətbuat konfransında astronavtların bu vəziyyətdən çox məmnun olduqlarını iddia ediblər.

Astronavtların orada keçirdikləri hər gün bədənlərinə daha çox yük düşür, mikroqravitasiya və kosmik radiasiya onların sağlamlıqlarını pisləşdirir.


Boeing-in Starliner kosmik gəmisinin göyərtəsində buraxılan zaman astronavtlardan Beynəlxalq Kosmik Stansiyada (BKS) cəmi səkkiz gün qalmaları tələb olunurdu.

Lakin avtomobilin təkan sistemində yaranan problem səbəbindən onları stansiyadan çıxıb evə gətirmək təhlükəsiz deyil. 

Rəsmilər hazırda Uilyams və Uilmoru şikəst Starlinerdə və ya SpaceX-in sentyabrda buraxılması planlaşdırılan Crew Dragon kosmik gəmisində evlərinə göndərmək barədə müzakirələr aparır.

SpaceX-i seçmək, astronavtların 2025-ci ilin fevralına qədər kosmosda qalması və onların missiyasının səkkiz aya qədər uzadılması deməkdir.

Stansiyada gözlənilmədən uzun müddət qalmaq astronavtların səbrlərini, xüsusən də yuxu rejimləri ilə bağlı sınayacaq.

Beynəlxalq Kosmik Stansiyada yalnız altı şəxsi yataq otağı var, lakin Williams və Wilmore gələndə göyərtədə artıq yeddi astronavt var idi.

Bu o deməkdir ki, üç astronavt düzgün yuxu rejimindən məhrumdur.

Astronavtlardan ikisi Crew Alternative Sleeping Accommodations (CASA) adlanan daha az inkişaf etmiş yataq otaqlarında yatır.

Sunita Uilyams avqustun 8-də verdiyi müsahibədə duşun olmaması ilə bağlı bəzi narahatlığı da dilə gətirib.

Astronavtlar saçlarını həftədə yalnız iki dəfə yuya bilirlər.

Bu cür xırda problemlər kosmosda uzun müddət qalan astronavtlarda problem yarada bilər, hətta psixoloji problemlər yarada bilər.

Kosmosda uzun müddət qalmanın sümük sıxlığının itirilməsinə, əzələ atrofiyasına, intensiv radiasiyaya məruz qalmasına, görmə problemlərinə və digər əhəmiyyətli sağlamlıq problemlərinə səbəb ola biləcəyini göstərən çoxlu araşdırmalar var.

Səkkiz ay bir astronavtın Beynəlxalq Kosmik Stansiyada keçirdiyi ən uzun müddət olmayacaq.

Bununla belə, Williams və Wilmore-un xərçəng, osteoporoz və uzun müddətli kosmos missiyalarından yarana biləcək xəstəliklər riskləri günü-gündən artır.

Mənbə: NTV Haber
Zeynəb Mustafazadə