Körpələr niyə çox hıçqırır ?

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 11:04 17.07.2024

Yeni doğulmuş körpələrdə hıçqırıqlar ilk dəfə valideynlər üçün narahatlıq mənbəyi ola bilər. Bəs, yeni doğulan körpələrdə hıçqırıqların olması normaldırmı ?

 

Hıçqırıq ağciyərlərimizin altında yerləşən qübbəşəkilli diafraqma əzələsinin qeyri-ixtiyari büzülməsi nəticəsində baş verir. Sıxılaraq ağciyərlərə sürətlə çəkilən hava, səs tellərinin sıx bağlanmasına səbəb olaraq "hıçqırıq" səsi çıxarır. Bizim zəhlətökən təkrarlanan hıçqırıqlarımızın funksiyası haqqında dəqiq məlumat yoxdur. Bununla belə, 2019-cu ilin dekabrında nəşr olunan bir araşdırma göstərir ki, hıçqırıq ana bətnində olan dölün beyin inkişaf mərhələlərindən miras alınır.

 

Ana bətnində hıçqırıqlar döl 9 həftəlik olduqda başlayır və 24-cü həftəyə qədər saatda təxminən 8-14 dəfə təkrarlanır. Hamiləliyin sonrakı dövrlərində hıçqırıqlar azalsa da, doğuşdan sonra da davam edir. Hıçqırıq xüsusilə vaxtından əvvəl doğulmuş körpələrdə daha çox olur. Vaxtından əvvəl doğulmuş körpələr günün təxminən 15 dəqiqəsini hıçqırıqla keçirirlər.

 

London Universitet Kollecinin tədqiqatçılarından Kimberley Whitehead və komandasının apardığı təcrübədə hamiləlik müddəti 30 həftədən 42 həftəyə qədər olan 13 erkən və normal körpənin hıçqırıqları araşdırılıb. Körpələrin başına taxılan elektrodlarla beyin fəaliyyəti tədqiq edilərkən, bədənə taxılan sensorlar hıçqırıqların yaratdığı hərəkətləri izlədi.

 

Müşahidələr göstərdi ki, diafraqma hər dəfə hıçqırıqla büzüldükdə beyində üç siqnal dalğalanmasına səbəb olur. Tədqiqatçılar, meydana gələn üçüncü dalğanın hıçqırıq zamanı çıxan “hıçqırıq” səsi ilə diafraqmanın büzülməsi arasında əlaqə yaratmağa xidmət etdiyini düşünürlər. Bu şəkildə döldə başlayan hıçqırıqların körpənin beyninin nəfəs alarkən istifadə edəcəyi əzələləri və onların funksiyalarını necə izləyəcəyini öyrənib məşq etməsinə imkan verdiyi düşünülür.

 

Körpədə hıçqırıqları necə müalicə etmək olar ?

 

Yeni doğulan körpələrdə hıçqırıqların heç bir müdaxilə edilməsə də öz-özünə keçəcəyini söyləyən mütəxəssis həkimlər, hıçqırıq edən körpənin bir neçə dəqiqə ərzində yaxşılaşmadığı hallarda körpəni dik vəziyyətdə qoymaq və kürəyinə vurmağın təsirli olacağını bildirirlər. Hıçqırığı aradan qaldırır. Ancaq körpə hələ də hıçqırmağa davam edərsə, körpəni qısa müddətə əmizdirməyi məsləhət görürlər. Körpəyə hıçqırıq zamanı limon suyu vermək aspirasiya riskinə görə tövsiyə edilmir. Körpənin hıçqırıqlarının 1 yaşından sonra daxili orqanlarının inkişafı ilə birlikdə azalması tövsiyə olunur və bir yaşdan yuxarı uşaqda hələ də tez-tez hıçqırıqlar varsa, mədə-ezofagial reflüks olması halında mütəxəssis həkim tərəfindən müayinə olunmalıdır. 

 

Hıçqırıqları necə müalicə etmək olar ?

 

Pediatrlar yeni doğulan körpələrdə ilk 12 ayda görülən hıçqırıqların ən əhəmiyyətli səbəbinin körpənin mədəsinin həddindən artıq uzanması və diafraqma adlanan tənəffüs əzələsinə aşağıdan təzyiq göstərməsi olduğunu bildirirlər körpədə qaz və ya körpənin normaldan çox qidalanması. Körpələrdə hıçqırıqları necə müalicə etmək olar ?

 

Mütəxəssislər körpənin hıçqırıqlarını aradan qaldırmaq üçün analara aşağıdakı tövsiyələri verir:

 

Qidalanma intervalını dəyişdirin; Körpənin hıçqırıqlarını azaltmaq üçün mütəxəssislər qidalanma intervalının 4-5 saat olmasını və butulka ilə qidalanan körpəyə 200 ml-dən çox süni süd verilməməsini tövsiyə edir.

Qazdan təmizləyin; Körpənin anasını əmdikdən sonra yaranan hıçqırıqları aradan qaldırmaq üçün körpəni geğirmək lazımdır.

Qazı çıxarın, açıq qoymayın; Uzun müddət və yuxuda hıçqıran körpənin adi vaxtdan daha az və tez-tez əmizdirilməsini tövsiyə edən həkimlər, hıçqırıq əmələ gəlməsinin qarşısını almaq üçün körpənin geğirmədən və üstü açılmadan yatırılmamasını tövsiyə edir.

 

Mənbə: halildurmus.com

Nigar Səmədli