Körpələrdə və uşaqlarda “meningit” təhlükəsi!
Bölmə: Maraqlı › ,Tarix: 21:56 16.08.2024
Uşaq Sağlamlığı və xəstəlikləri mütəxəssisi Dr. Nesiman Əlili bildirib ki, dünyada hər il milyonlarla insanın ölümünə səbəb olan meningit xüsusilə körpə və uşaqların həyatını təhdid edir:
"Erkən diaqnoz və peyvənd çox vacibdir. İlk 2 yaş uşaqlarda yüksək riskdir. Bununla bağlı valideynlər yoluxma və yoluxma riskinə qarşı diqqətli olmalıdırlar. Menenjit beyni əhatə edən qişaların infeksiyası nəticəsində yaranan ciddi bir xəstəlikdir. Xüsusən də körpələrdə və azyaşlı uşaqlarda rast gəlinir və erkən diaqnoz qoyulmazsa həyati təhlükə yarada bilər. Menenjitin ümumi simptomlarına yüksək və davamlı hərarət, yuxululuq, davamlı qusma, daimi ağlama, əhval-ruhiyyə, sürətli nəfəs, boyun sərtliyi və işığa həssaslıq daxildir. Yaşlı uşaqlarda bu əlamətlər daha aydın görünsə də, körpələrdə xüsusilə ilk 6 ayda menenjit əlamətləri digər xəstəliklərlə qarışdırıla bilər. Məhz buna görə ehtiyatlı olmaq lazımdır. Bu simptomlardan hər hansı birini görmək uşağınızın menenjit olması demək deyil. Diaqnoz tibbi müayinə və müxtəlif testlər tələb edir. Menenjit ümumiyyətlə viruslar və bakteriyalardan qaynaqlanır. Bakterial meningitə səbəb olan mikroorqanizmlərə əsasən Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae və Neisseria meningitidis daxildir. İnsanların sıx olduğu mühitlərdə yayılma riski daha yüksəkdir. Viral meningit adətən enteroviruslar tərəfindən törədilir. Bu viruslar yoluxmuş şəxsin nəcisi və ya bədən mayeləri ilə təmasda ola bilər. Xüsusilə gigiyena qaydalarına əməl edilmədikdə, çirklənmə riski artır.
Əlili sözlərini belə davam etdirib:
“Körpələr, azyaşlı uşaqlar, immun sistemi zəif olan insanlar, izdihamlı mühitlərdə yaşayan gənclər və peyvənd olunmamış şəxslər menenjit üçün risk qrupları arasındadır. Bakterial meningit adətən tənəffüs damcıları ilə ötürülür.
Bu o deməkdir ki, yoluxmuş şəxs öskürmə, asqırma və ya yaxın təmas (məsələn, öpüşmə) yolu ilə xəstəliyi başqa şəxsə ötürə bilər. Antibiotik müalicəsinə başlamazdan əvvəl yoluxmuş şəxs yoluxucu olur. Xəstənin yoluxuculuğu adətən müalicə başlandıqdan sonra 24 saat ərzində bitir. Müalicə edilməzsə, meningit ciddi beyin zədələnməsi, karlıq, öyrənmə çətinlikləri, qıcolmalar, septik şok, çox orqan çatışmazlığı və hətta ölüm kimi ağır nəticələrə səbəb ola bilər".
Rutin peyvəndin bir hissəsi kimi tətbiq olunan Haemophilus influenzae Tip B peyvəndi və Konjugat Pnevmokok peyvəndi bu bakteriyaların yaratdığı yoluxucu xəstəliklərdən qorunmaq məqsədi daşıyır. Meningokok bakteriyaları (Neisseria meningitidis) meningit və digər ciddi infeksiyalara da səbəb ola bilər. Buna qarşı, meningokokal konjugat peyvəndi (MenACWY) və meningokok B peyvəndi (MenB) xüsusi vaksinlər kimi tətbiq oluna bilər. Menenjit peyvəndləri xəstəliyin ağır formalarından qorunmağın ən təsirli yoludur. Peyvənd həm də sürüyə toxunulmazlığı təmin etməklə xəstəliyin yayılmasının qarşısını alır. 20-ci əsrdə peyvənd proqramlarının bütün dünyada yayılması ilə menenjit hadisələrinin sayında əhəmiyyətli bir azalma oldu və meningit səbəbiylə uşaq ölümləri və əlilliklər kəskin şəkildə azaldı. Bundan əlavə, gigiyena qaydalarına da diqqət yetirmək lazımdır. Menenjit, xüsusilə bakterial tip, tənəffüs damcıları ilə asanlıqla ötürülə bilər. İnsanların çox olduğu mühitlərdən qaçınmaq və xəstə insanlarla təması məhdudlaşdırmaq da vacibdir.
Mənbə: CNN türk
Nərgiz Orucova