Kökündən başa düşülür, zəhəri yatır: İspanaq yoxsa belladonna ?
Bölmə: Maraqlı › ,Tarix: 20:08 09.09.2024
Görünüşünə görə ispanağa çox bənzəyir, belladonna təsadüfən istehlak edildikdə zəhərli ola bilər. Belladonna istehlakı hətta ölümcül nəticələrə səbəb ola bilər. Bəs bu iki bitkini necə ayırd etmək olar ?
Sentyabrın gəlişi ilə ispanaq piştaxtalarda yerini aldı. Ənənəvi tibbdə gözəllik və sağlamlıq məqsədləri üçün istifadə edilən "Belladonna otu" ispanaqla qarışdırıldıqda zəhərlənməyə səbəb ola bilər. Bu iki bitkini qarışdıran vətəndaşlar xəstəxanalara düşür.
Elmi adı 'Huperzia serrata' olan və xalq arasında 'belladonna otu' kimi tanınan bitki, oxşar yarpaq quruluşuna sahib olduğu üçün tez-tez ispanaqla qarışdırılır. Vətəndaşlar bu iki bitkini ayırd etməkdə çətinlik çəkirlər.
Belladonnanın təsadüfən istifadəsi ürəkbulanma, qusma, başgicəllənmə və ciddi zəhərlənməyə səbəb ola bilər. Biznesmenlərin və mütəxəssislərin rəyi belədir ki, belə riskli bitkilər şəxsi kolleksiyadan deyil, məlum və etibarlı mənbələrdən alınmalıdır.
30 ildir Sivasda tərəvəz ticarəti ilə məşğul olan Ahmet Şarkışla, “İspanaq mövsümü bu gündən başlayıb. Şüursuz şəkildə yığılan ispanaqda müxtəlif otlar ola bilər. Belladonna ispanağa bənzəyir, amma ustası bunun nə olduğunu bilir. Bu iki ot arasındakı fərq onların kökündən aydın görünür. Bizim satdığımız məhsullarda alaq otları qətiyyən yoxdur, lakin vətəndaşlar özləri yığarkən bilmədən səhv alaq toplaya bilərlər" dedi.
Sivas Elm və Texnologiya Universiteti Kənd Təsərrüfatı Elmləri və Texnologiyaları Fakültəsi Dekanı Prof. Dr. Tolqa Karaköy açıqlamasında: “Təbiətdə fərqli ailələrdən olan, lakin bir-birinə bənzər bitkilər eyni şey kimi istehlak edilə bilər. Çünki çuğundurla səhv salaraq istehlak edilən belladonna və ya oxşar bitkilərdən zəhərlənmə halları ola bilər. Bu bitkiləri istehlak edərkən mütəxəssislərlə məsləhətləşmək lazımdır" dedi.
Prof. Dr. Karaköy sözlərini belə davam etdirib: "Ancaq bununla şəxsən qarşılaşıram. Vətəndaşlar yol kənarında maşınlarından düşüb bu və buna bənzər bitkiləri yığırlar. Bu, çox sağlamlıqsız bir vəziyyətdir. Çoxlu maşın keçir. Egzozdan qazlar çıxır. Bu bitkilər son dərəcə sağlamlıqsızlaşır. Ancaq son dərəcə qeyri-sağlam bir vəziyyət yaranır".
Mənbə: Pembenar
Nigar Səmədli