Böyük və ya kiçik hər kəsə təsir edir. "Qrip peyvəndini indi alın"
Bölmə: Maraqlı › ,Tarix: 10:07 01.11.2024
Qrip dünyada hər il təxminən 3-5 milyon insanı təsir edir. Qrip 250-500 min insanın ölümünə səbəb olan qrip virusunun yaratdığı yoluxucu xəstəlikdir. Mütəxəssis deyir ki, havalar soyuduqca qripə yoluxma halları artacaq. Dr. Şirin Elmi qripdən qorunmaq üçün alınması lazım olan tədbirləri açıqlayıb.
ƏLLƏR ƏHƏMİYYƏTLİ DEYİL!
Gündəlik həyatda bütün ehtiyacları qarşılayan əllər bir çox yoluxucu xəstəliklər daşıyır. Təmiz görünən əllərdə minlərlə xəstəliyə səbəb olan mikroorqanizmlərə rast gəlmək olar. Qrip, sarılıq, ishal törədən amillər, bağırsaq parazitləri əllər vasitəsilə ağıza, oradan da bədənə yayılır. Uşaqların bədən müqaviməti zəif olduğu üçün daha tez xəstələnirlər. Xüsusilə tualetə getdikdən sonra əllərin düzgün yuyulmaması məktəbdə uşaqlar arasında pozan, karandaş kimi əşyalar dəyişdirilərkən belə mikrobların keçməsinə səbəb olur. Öskürmə və asqırma yolu ilə bu maddələrə keçən xəstəlik törədən mikroblar əllər vasitəsilə bədənə daxil ola bilir.
ƏLLƏR 1 DƏQİQƏYƏ YUYULMALIDIR
Əllərin yuyulması bir çox digər yoluxucu xəstəliklərdə olduğu kimi qripin də yoluxmasının qarşısının alınmasında qızıl qaydadır. Əlləri yuyarkən əllərin bütün səthləri və barmaqlar arası su və sabunla yaxşıca yuyulmalıdır. Suyun olmadığı hallarda tərkibində spirt olan əl antiseptiklərindən istifadə etmək olar. Yuma müddəti ən az 40-60 saniyə olmalıdır. Əllər adi haldan daha tez-tez və şübhəli səthlərlə təmasdan sonra yuyulmalıdır.
EN AZ 1 METRE MESAFE OLMALIDIR
Qrip -Qrip viruslarının yaratdığı yüksək hərarət, baş ağrısı və geniş yayılmış bədən ağrısı ilə irəliləyir. Yoluxuculuq xəstəliyin əlamətlərinin başlamasından 1 gün əvvəl başlayır və 7 gün davam edə bilər. Gənc uşaqlarda yoluxucu dövr 10 günə qədər ola bilər. İnfeksiya öskürmə, asqırma, danışıq zamanı əmələ gələn damcılar vasitəsilə, tənəffüs yollarının ifrazatlarının ağız, burun selikli qişası və gözlərlə təması nəticəsində yayılır. Öskürmə və ya asqırma zamanı ağız əllə bağlandıqda viruslar əllərə və oradan da müxtəlif toxunulan səthlərə keçir. İnsanlar bu səthlərə əlləri ilə toxunaraq virusa yoluxur və ağız, burun və gözlərə toxunaraq xəstəliyi yayırlar. Bir metrlik məsafə çirklənmə üçün riskli sahədir. Virus 0-4 C temperaturda həftələrlə yaşaya bildiyi üçün qış aylarında daha tez-tez infeksiyaya səbəb olur.
Qrip peyvəndi DİGƏR XƏSTƏLİKLƏRDƏ QARŞI QORUMAZ
Qripdən qorunmağın ən təsirli yollarından biri peyvənddir. Qripə qarşı peyvəndin tərkibi hər il yenilənir. Peyvəndlə orqanizmə verilən canlı olmayan qrip virusu antigenləri müdafiə hüceyrələrini aktivləşdirir və orqanizmdə virusa qarşı müdafiə yaradır. Müdafiə hüceyrələrinin formalaşması 2-3 həftə çəkir. Bu müddətdən sonra orqanizm qrip virusu ilə qarşılaşdıqda dərhal müdaxilə edir və orqanizm virusu əvvəllər peyvəndlə tanıdığı üçün xəstəliyin qarşısını alır. Onun qorunması təxminən 80% -dir. Qrip peyvəndi qripə səbəb olmur, çünki tərkibində canlı virus yoxdur. Qrip peyvəndi yuxarı tənəffüs yollarının infeksiyalarına səbəb olan digər viruslardan qorumur.
İstirahət qripin müalicəsində çox vacibdir və yoluxmanın qarşısını almaq üçün xəstəliyin əlamətləri aradan qalxdıqdan sonra bir günə qədər davam etməlidir.
Ağrı kəsicilər və qızdırmasalıcı dərmanlar istifadə edilə bilər, lakin uşaqlarda bu məqsədlə aspirin istifadə edilməməlidir. İnsan çoxlu maye içməli, qidalanmaya fikir verməli, siqaret çəkməməlidir. Xəstəliyə virus səbəb olduğu üçün antibiotiklərin istifadəsi lazımsız və faydasızdır. Qrip adətən xəstəxanaya yerləşdirmə tələb edən bir xəstəlik olmasa da, 38°C və yuxarı hərarətin beş gündən çox davam etməsi, qalın iltihablı bəlğəm, nəfəs almada çətinlik və ya nəfəs darlığı, çaşqınlıq kimi şikayətlər olduqda xəstəxanaya müraciət etmək lazımdır. İshal və qusma baş verir. Riskli insanlar və qripə yoluxmaq istəməyən hər kəs qrip peyvəndi almalıdır. Qripə yoluxma riski 60 yaşdan yuxarı olanlarda, qocalar evində yaşayanlarda, xroniki ürək, ağciyər, böyrək və şəkərli diabet xəstələri və tibb işçilərində daha yüksəkdir.
Mənbə: Pembe Nar
Nigar Səmədli