Çox nostalji bədən üçün zərərlidir!

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 22:21 02.01.2024

Nostalji olmaq psixi və fiziki sağlamlığımıza təsir edə bilər. Klinik Psixoloq Gökşin Aköz, zaman-zaman nostalji olmağın demans və Alzheimer kimi yaddaşa əsaslanan xəstəliklərin riskini azaltdığını bildirir. Bununla belə, Aköz, keçmişdə obsesif olaraq ilişib qalmağın da ciddi patoloji problemlərə, depressiv əhval-ruhiyyələrə, yas və əskiklik hisslərinə səbəb ola biləcəyinə diqqət çəkir. Keçmişin həsrəti hamımızın tez-tez yaşadığı bir şeydir. Halbuki, zaman sürətlə keçir, lakin insan keçmişə həsrətdən əl çəkə bilmir. Nostalji bəzən sizi sevindirir, bəzən də kədərləndirir. 

 

Elə isə nostalji psixologiyamıza necə təsir edir bilirsinizmi? 

 

Southampton Universitetində edilən bir araşdırmada fəlakət ssenariləri və tənhalıq vurğulanan şəxsiyyət testi ilə həyəcanlanan iştirakçıların nostaljiyə daha çox sarıldığı və beləliklə də narahatlıq və depressiv hisslərinin azaldığı müşahidə edildi. Bu tapıntılar nostaljinin bir müdafiə mexanizmi kimi fəaliyyət göstərə biləcəyini göstərir.

 

Nostalji təkcə keçmişi xatırlamaq deyil, həm də keçmişdəki duyğuları yenidən yaşamaq deməkdir. Yaşadığımız bir hadisəni xatırlaya bilməsək də, o hadisənin bizə yaşatdığı hissi illər sonra da xatırlaya bilərik. buna emosional əlaqədir. İnsanların keçmiş mübarizələrini xatırlayaraq və gələcəyə ümid edərək daha da güclənməsinə kömək edir. Eyni zamanda, araşdırmalar göstərir ki, nostalji ağrı hissini də azalda bilər. Başqa sözlə, insan arzuolunmaz stimulları idarə edərək ağrılı təcrübələri çərçivəyə sala bilər.

 

Ancaq keçmişə obsesif ilişib qalmağın ciddi patoloji təsirləri var. Nostalji müsbət təsirləri olsa da, keçmişi daima vəsvəsə edərək düşünmək insanda mənfi emosiyalar yarada bilər. Bu vəziyyət narahatlıq, kədər və psixoloji hisslərə səbəb olur. Davamlı olaraq keçmişi düşünən insanda depressiya."İnfarkt, təzyiq və şəkər səviyyəsi kimi fiziki təsirlərə də səbəb ola bilər. Nostaljinin ruha yaxşı olduğunu desək də, keçmişi düşünmək obsesif olur və həsrətə səbəb olur. Emosiyaların öhdəsindən gəlməyi çətinləşdirən travma və yas kimi proseslər: Nəticədə keçmişə həsrət dediyimiz nostalji keçmişlə gələcək arasında qurduğu əlaqə ilə davamlılıq qavrayışını təmin edir və sağlam səviyyədə yaşandığı müddətcə faydalıdır.

 

Vüqar Alışov