İştahı olmayan uşağa bunu etməyin! Piylənməyə səbəb ola bilər

Bölmə: Araşdırma › ,
Tarix: 20:57 23.01.2024

Uşaq Sağlamlığı və Xəstəlikləri Mütəxəssisi deyir ki, əksər ailələrdə problem olan uşaqlarda iştahsızlıq yeməkdən imtina və ya seçicilik kimi özünü göstərir.

"Qida qəbulunu təzyiqsiz nəzarətlə izləmək, modelləşdirmə və təşviq edici üsullardan istifadə edilir. Məcburiyyət qısa müddətdə təsirli olsa da, uzun müddətdə özünü idarə etmə qabiliyyətini azaldır və eyni zamanda obezite riskini artırır",- deyə Dr. Gülden Karaoğlu deyib.
Mütəxəssis Dr. Gülden Karaoğlu, iştahı zəif olan uşağa yaxınlaşmaq haqqında nə bilmək lazım olduğunu izah etdi. Anoreksiyalı uşaqla normal uşaq arasındakı fərqlərə diqqət çəkən Dr. Gülden Karaoğlu, kasıb və ya seçici uşağın yalnız sevdiyi yeməkləri yediyini, yeni yemək görəndə narahat olduğunu, daim narahat olub süfrədə ağladığını, evdən kənarda yemək yeməkdən, başqası tərəfindən yedirilməkdən narahat olduğunu bildirib. Karaoğlunun fikrinə əsasən, Normal uşağın bəyənmələri hər gün dəyişir, hər gün yediyi yeməklərin miqdarı fərqli olur.

 

"Yeməyi dadıb tüpürə bilər və yeməkləri sınamadan dəfələrlə görməsi lazım ola bilər. Xüsusi ehtiyacı olan qrup çox az miqdarda və ya çeşiddə uzun müddət istehlak edənlər, hər cür qidadan imtina edənlər və ya böyümə geriliyi olanlardır."

 

Dr., az yemək, yavaş yemək, tez-tez seçici olmaq, yeməklə maraqlanmamaq şikayətlərindən ən az üçünü sərgiləyən uşaqda iştahsızlıq ola biləcəyinə diqqət çəkir. Gülden Karaoğlu qidalanma problemlərinin ən çox 4-24 aylıq yaşları arasında olduğunu, körpələrin ümumiyyətlə kobud qidalara keçərkən qida qəbul etməkdə çətinlik çəkdiyini, qida seçimlərini təyin edərkən təkrar sınaqların öyrənilmiş qida seçimi təşkil etdiyini də paylaşıb. Karaloğlu bu səbəbdən uşaqların bəzi zövqlərə alışması üçün bu təcrübələrin dəfələrlə edilməsi lazım ola biləcəyinə diqqət çəkib. Neofobiyanın, yəni yemək qorxusunun, qoruma instinktinin həyata əks olunması olduğunu qeyd edən Dr. Gülden Karaoğlu sözlərinə belə davam edib:

 

"Tamamlayıcı qidalara keçərkən bu, yeni qida qəbul etməkdə istəksizlik kimi özünü göstərir. Ən çox rast gəlinən dövr 2-6 yaşdır. Əgər yeni sınanılan yeməyin qoxusu və dadı tanış qidaya bənzəyirsə, daha asan qəbul edilir.Yeni yeməyə başlayarkən bu  vəziyyət nəzərə alınmalıdır, yeni yeməyin tanış yeməklə qarışdırılması yeni yeməyin qəbulunu artırır".

 

"GƏRGİNLİK UZUN MÜDDƏTDƏ ÖZÜNÜNƏNİZAM QABİLİYYƏTİNİ AZALDIR".

 

Məktəbəqədər dövrdə böyümə sürətində artım, qida seçimində öz gücünü istifadə etmək , tək başına yemək istəyi və yeməkdən imtinada artımın da müşahidə oluna biləcəyini vurğulayan Dr. Gülden Karaoğlu bəzən normal davranışların anaya görə iştahsızlıq kimi qiymətləndirilə biləcəyini, yeni dad öyrənmə prosesində valideynlərin nümunə olmasının və yeməkləri doğru şəkildə təqdim etmələrinin çox əhəmiyyətli olduğunu söylədi.

Dr. Gülden Karaoğlu qeyd edib ki, valideynlərdən həddindən artıq israr və gözləntilər, valideynlərdə narahatlıq və məcburiyyət uşaqda müqavimətin artmasına, qarşıdurmalara və gərgin münasibətlərə səbəb olur. Düzgün nəticə əldə etmək üçün avtoritar/demokratik (tövsiyə-həssas) davranışa riayət etmək lazımdır. Qida qəbulunun təzyiqsiz bir nəzarətlə izlənilməsi, modelləşdirmə və təşviq üsullarından istifadə edilir. Məcburiyyət qısa müddətdə təsirli olsa da, uzun müddətdə özünü idarə etmə qabiliyyətini azaldır və obezite riskini artırır. Həssas qidalanmada, aclıq-toxluq işarələrinə diqqət edilməli, göz-göz təması qurulmalı, uşağa müsbət sözlərlə rəğbətləndirilməlidir. Bununla yanaşı, yeməyə həvəsləndirici sığınacaqda onu sevən insanlarla təmin edilməlidir.

 

Təhminə Abdurəhimova