Zelenski sülh üçün ərazi güzəştləri ideyasını rədd edir

Bölmə: Siyasət › ,
Tarix: 13:34 03.03.2025

Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski sülh naminə ərazi güzəştlərinə razılaşmayacağını bildirərək, ölkəsinin suverenliyini qorumaq uğrunda mübarizəni davam etdirmək əzmində olduğunu vurğulayıb.

 

Mövzu ilə bağlı politoloq Tofiq Abbasov "informator.az"a açıqlamasında bildirib ki, Ukrayna və onun rəhbərliyi tarixən hər bir addımını “Bunu etsək, tarixdə hansı izi qoyacağıq?” sualı ilə müşayiət edib:

 

"Xüsusilə də dövlət idarəçiliyində, taleyüklü məsələlərdə bu yanaşma əsas olub. Müharibələr isə həmişə xalqların tarixində silinməz izlər buraxır, çünki onlar təkcə insan itkisi deyil, həm də gələcək nəsillər üçün dərin yaralar deməkdir.
Bu gün Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski kritik bir dönəmdən keçir və onun qarşısında çox da alternativ yoxdur: ya sülh danışıqlarına gedib atəşkəsə razılaşmalıdır, ya da müharibə davam edəcək, itkilərin sayı artacaq".

 

Politoloq bildirib ki, təəssüf ki, dünya siyasətinin reallıqları belədir: dövlət rəhbərləri çox vaxt vətəndaşlardan daha çox əraziləri düşünürlər:

 

"Çünki insanlar nəsillər dəyişir, lakin torpaq qalır və bir millətin varidatıdır. Ona görə də müharibənin nə qədər tez dayandırılması və sülh sazişinin imzalanması bir o qədər yaxşıdır ki, daha çox insan tələfatı baş verməsin. Digər tərəfdən, istənilən halda kompromislər tapılır. Lakin Zelenskinin və onun hökumətinin sərt mövqeyi getdikcə daha da kövrək görünür. O, siyasi “asfiksiya”, yəni hava çatışmazlığı hiss edir. Üç il davam edən müharibəni dayandırmaq üçün müəyyən imkanlar var idi. Avropalı liderlər, xüsusilə də Qərb dövlətləri onun mövqeyini yönləndirməyə çalışdılar. Zelenski bu proseslərə daxil olmaya bilərdi. Çünki vaxtında danışıqlar üçün zəmin var idi, prezidentlik müddəti davam edirdi və tam səlahiyyətli rəhbər kimi danışıqlar masasına otura bilərdi. Burada Minsk sazişlərini xatırlamaq yerinə düşər. O vaxt Almaniyanın kansleri Angela Merkel imzalanma mərasimindən sonra deyib ki, "Biz onsuz da bilirik ki, heç biri icra olunmayacaq." Bu isə Avropanın münaqişəyə daha çox vizual effekt kimi baxdığını göstərirdi. Onların itirəcəyi bir şey yox idi, çünki Ukraynanın hesabına xərcləyirdilər. Düzdür, kreditlər və müəyyən yardımlar göstərildi, amma müharibənin davam etməsinin əsas məqsədlərindən biri Rusiyanı zəiflətmək idi. Heç kim Ukraynanın öz xalqının taleyi barədə ciddi düşünmürdü. İndi, üç ildən sonra görürük ki, Zelenski siyasi olaraq küncə sıxılıb. ABŞ artıq ona təzyiq edir: “Əgər bizim dediyimizi etməsən, bütün yardımları dayandıracağıq.” Avropa isə əksinə, döyüşməyə davam etməyi tövsiyə edir. Müharibə nə qədər uzansa, Ukraynanın vəziyyəti bir o qədər pisləşəcək. Ona görə də indi real bir qərar qəbul edilməlidir".

 

Onun sözlərinə görə, Rusiya tutduğu ərazilərdən çıxmayacaq, çünki bu, dövlət səviyyəsində qəbul olunmuş strategiyadır. Zelenski bu reallıqla barışmalıdır. Digər tərəfdən, Ukrayna iqtisadi baxımdan da çətin vəziyyətdədir:
"Ölkə milyardlarla dollar kredit götürüb və Qərb tezliklə bu borcların qaytarılmasını tələb edəcək. Müharibədən sonra isə dağıdılmış şəhərlərin bərpası uğrunda mübarizə başlayacaq. Qərb şirkətləri bu prosesdə öncüllük etməyə çalışacaq və böyük maliyyə vəsaitləri tələb edəcək. İndi Ukrayna xalqı üçün bir həqiqəti qəbul etmək lazımdır: itkilərlə barışmaqdan başqa alternativ yoxdur. Əks təqdirdə, müharibə davam edəcək və bu, Ukraynanın xeyrinə olmayacaq. Kişi əhalisi arasında ciddi azalma var, milyonlarla insan ölkəni tərk edib və heç kim ölmək istəmir".

 

Müsahib son olaraq qeyd edib ki, bu faciənin köklərinə baxsaq, görərik ki, günah Ukraynada baş qaldırmış və Qərbin maliyyələşdirdiyi qeyri-hökumət təşkilatları (QHT-lər), jurnalist birlikləridir:

 

"Onlar ölkəni iki qütbə – Qərbi və Şərqi Ukraynaya bölüb və kortəbii şəkildə Qərbə inteqrasiya ideyasını təlqin ediblər. Bu gün Gürcüstanda da oxşar proseslər gedir. Gürcüstanı Qərbə sürükləmək istəyən qüvvələr fəallaşıb, amma yeni hakimiyyət mövqeyini qoruyur.

Azərbaycan nümunəsi isə ortada dayanır. Nə Rusiyanın, nə də Qərbin təsiri altına düşmədən balanslaşdırılmış bir siyasət yürüdə bilib. Heydər Əliyev və İlham Əliyevin diplomatik strategiyası ölkənin maraqlarını qorumağa yönəlib. Böyük dövlətlərin həmişə təzyiqi olub və olacaq, amma əsas məsələ bu təzyiqləri necə idarə etməkdir. Zelenski isə bu siyasəti yürüdə bilmədi və indi çıxılmaz vəziyyətdədir. Onu müəyyən qüvvələr hazırladı, pərdə arxasında idarə etdi və siyasətçi olmadığı halda liderliyə gətirdi. İndi isə o, manevr imkanlarından məhrum olub və tarixin gedişatını dəyişmək qabiliyyətini itirib".

Aydan Quliyeva