Dərsdən əlavə məşğələlərin uşaqların həyatına təsiri
Bölmə: Sosial › ,Tarix: 20:51 04.11.2024
Bir çox valideyn övladını dərsdən əlavə məşğələ və hazırlıqlarada qoyur.
Bəs uşaqların əlavə məşğuliyyətlərə cəlb olunması onları yormurmu?
Mövzu ilə bağlı təhsil eksperti Kamran Əsədov "informator.az"a açıqlamasında bildirib ki, son illərdə valideynlərin övladlarını dərsdən əlavə məşğələlərə göndərməsi daha geniş yayılıb:
"Bu tendensiya, uşaqların akademik biliklərini artırmaq, onların daha yaxşı hazırlaşmasını təmin etmək və gələcəkdə uğurlar qazanması üçün vacib bir vasitə kimi görünür. Bununla yanaşı, bu yanaşma uşaqların fiziki və psixoloji yüklənməsinə, stress və tükənmə riski ilə nəticələnə bilər. Uşaqların əlavə məşğuliyyətlərə cəlb olunması məsələsi daha dərindən araşdırılmalıdır.
Uşaqların dərsdən sonra əlavə məşğələlərlə yüklənməsi onların psixoloji və fiziki sağlamlığına təsir edə bilər. Tədqiqatlar göstərir ki, məktəbdən kənar fəaliyyətlərin çoxluğu uşaqların akademik motivasiyasını azalda bilər. Məsələn, psixoloqlar, müntəzəm istirahət dövrlərinin olmaması halında uşaqların emosional tükənməyə məruz qaldığını bildirirlər. Xüsusilə erkən yaşda övladların təhsil yükünün artması, onların sosiallaşma ehtiyaclarını qarşılamağı çətinləşdirir, bu da məktəb yaşındakı uşaqların narahatlıq və depressiya risqini artırır.
Akademik uğur məsələsində, müxtəlif tədqiqatlar, uşaqların yalnız məktəb saatlarında deyil, eyni zamanda sosial və əyləncə fəaliyyətlərinə də zaman ayırdıqları zaman daha yaxşı nəticələr əldə etdiklərini göstərir. Finlandiya təhsil sistemi buna mükəmməl bir nümunədir. Orada dərsdən kənar məşğələlər, uşaqlara öz istək və maraqlarına uyğun fəaliyyətlər seçmək imkanı verir. Bu yanaşma, uşaqların həm akademik, həm də sosial bacarıqlarını inkişaf etdirmələrinə kömək edir.
Digər tərəfdən, uşaqların əlavə məşğuliyyətlərə cəlb olunmasının müsbət tərəfləri də var. Məsələn, musiqi, idman və incəsənət kimi yaradıcılıq tələb edən fəaliyyətlər, uşaqların fərdi bacarıqlarını inkişaf etdirməyə kömək edir. Araşdırmalara görə, idman və digər aktiv məşğuliyyətlər uşaqların fiziki sağlamlığına, psixoloji stabilliyinə və sosial inteqrasiyasına müsbət təsir edir. Bu cür fəaliyyətlər, uşaqlara özlərini ifadə etmə imkanı verir və eyni zamanda dostluq münasibətlərinin formalaşmasına kömək edir".
Ekspertin sözlərinə görə, valideynlərin uşaqlarını əlavə məşğələlərə göndərməsi ilə bağlı olan əsas suallardan biri, bu məşğuliyyətlərin həddindən artıq olmasının necə tənzimlənə biləcəyidir:
"Mütəxəssislər, uşaqların maraqlarını və ehtiyaclarını nəzərə alaraq uyğun məşğuliyyətlərin seçilməsinin vacibliyini vurğulayır. Uşaqların istirahət zamanını qorumaq və əlavə məşğələlərin sayını məhdudlaşdırmaq, onların psixoloji və fiziki sağlamlığı üçün önəmlidir. Valideynlər, övladları ilə birlikdə bu fəaliyyətlərin faydalarını müzakirə edərək, balanslı bir yanaşma inkişaf etdirməlidirlər.
Nəticədə, valideynlərin övladlarını dərsdən əlavə məşğələlərə göndərməsi müsbət və mənfi təsirlərə malikdir. Uşaqların psixoloji və fiziki sağlamlığını qorumaq üçün bu yanaşmanın düzgün tənzimlənməsi vacibdir. Uşaqların inkişafı üçün balanslı bir mühit yaratmaq, onlara həm akademik, həm də sosial bacarıqlarını inkişaf etdirmək imkanı verəcəkdir. Uşaqların əlavə məşğuliyyətlərə cəlb olunması, onların bütün inkişaf mərhələlərini nəzərə alaraq həyata keçirilməlidir ki, bu da sağlam və xoşbəxt bir uşaqlıq dövrü üçün zəruridir".
Elnurə Kərimova