İnək südü sağlamlığa zərərlidirmi?
Bölmə: Maraqlı ›
,
Tarix: 17:12 12.02.2024
Bu gün süd və süd məhsullarının sağlamlığa təsirləri ilə bağlı müxtəlif fikirlərin olduğuna diqqət çəkən Prof. Dr. Erk, "Çünki böyümə hormonundan tərkibindəki antibiotiklərə, kazeindən doymuş yağlara qədər bir çox faktor beyinlərdə sual işarələri yaradır" dedi və bu mövzuda əsaslı açıqlamalar verdi.
Bir çox insanın içməkdən həzz aldığı və sümükləri gücləndirdiyinə inandığı südün sağlamlığa zərərli təsirləri ola biləcəyi müzakirə olunmağa davam edir. Daxili Xəstəliklər Mütəxəssisi Prof, "İnələrin hormon və antibiotiklərlə dəstəklənməsi, süddə olan laktoza və kazein zülalının, hormonların və böyümə faktorlarının zərərli təsirlərini ortaya qoyan elmi araşdırmalar, südün əslində faydalı bir qida maddəsi olmaya biləcəyi müzakirələrinə səbəb olur" dedi. Dr. Osman Erk mövzu ilə bağlı bu məlumatları paylaşıb:
O, BƏDƏNƏ NECƏ TƏSİR EDİR?
İnəklərin hormonlar və antibiotiklərlə dəstəklənməsi, süddə olan laktoza və kazein zülalının, hormonların və böyümə faktorlarının zərərli təsirlərini ortaya qoyan elmi araşdırmalar, südün əslində faydalı bir qida maddəsi olmaya biləcəyi müzakirələrinə səbəb olur. Digər tərəfdən inək südündəki laktozanın güclü insulin stimulyatoru olduğu, zamanla insulin müqavimətinə, piylənməyə və metabolik sindroma səbəb olduğu, bağırsaqlarda pis bakteriyaların sayını artırdığı və dəmirin udulmasını azaldaraq qan azlığına səbəb olduğu iddia edilir.
SÜMÜKLƏRİ GÜCLƏNDİRİRMİ?
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatlarına görə, ən çox süd istehlak edən ölkələrdə osteoporoz, prostat və süd vəzi xərçəngi, diabet və allergiya kimi xəstəliklər ən yüksək nisbətdə görülür. Tövsiyə olunan gündəlik kalsium istehlakı, kalsium qəbulunun 1000-1500 milliqramdan xeyli aşağı olduğu Çin, Yaponiya, Koreya və Afrika ölkələrində yüksək kalsium qəbul edən Avropa və ABŞ qadınları ilə müqayisədə osteoporoz və sümük sınığı riski daha azdır. Bu məlumatlardan belə nəticəyə gəlmək olar ki, süd sümükləri gücləndirmir və hətta osteoporoz üçün yaxşı deyil. Dünya əhalisinin yarısı süd məhsullarından istifadə etmir. Məşhur inancın əksinə olaraq, süd və süd məhsullarında kifayət qədər kalsium yoxdur. Brokoli, pazı, kələm və kələm kimi yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər kalsiumla daha zəngindir. Süddə olan kalsiumun yalnız məhdud bir hissəsi orqanizmə sorulduğu halda, yaşıl tərəvəz və meyvələrdəki kalsiumun yüzdə 50-dən çoxu sorulur. Tərəvəz və meyvələrdə sümüklər üçün lazım olan kalsiumla yanaşı, bol miqdarda kalium, maqnezium, K vitamini və C vitamini də var. Bu səbəbdən vegetarianların sümükləri süd içənlərdən daha güclüdür. Güclü sümüklər üçün tək kalsium kifayət deyil. Daimi idman və D vitamini də lazımdır.
BİZ KİMYƏVİ KOKTEYL İÇİRİK?
Süd verən inəklərin əksəriyyəti qapalı yerlərdə, kiçik bir tövlədə, tərpənmədən, gün işığı görmədən yaşayır. Heyvanlar GMO qarğıdalı, soya, buğda və qan zülalları ilə qidalanır. Süd tədarükünü artırmaq üçün ona çoxlu böyümə hormonu və piylənməsinə kömək etmək üçün antibiotiklər verilir. Beləliklə, 4-5 kilo süd verə bilən inəklərin 10-15 qat daha çox süd verməsi təmin edilir. Ona görə də süd kimyəvi kokteylə çevrilir. Süd və süd məhsullarında olan kazein həzm sistemində parçalanaraq kazomorfin adlı morfinə bənzər birləşmələr əmələ gətirir. Bu birləşmələr bağırsaqlardan keçərək beyin hüceyrələrindəki morfin reseptorlarına bağlanaraq asılılıq yaradır. Kazein zülalları kanserogen təsirə malikdir. Bir stəkan süddə orta hesabla 6 qram kazein var. Kazeinin miqdarı yağsız süddə, pendirdə isə daha yüksəkdir. Bir stəkan (250 cc) tam südün tərkibində 5 qram doymuş yağ var və 150 kaloridir. Doymuş yağlar sağlamlığa zərərlidir. Süd məhsulları xolesterol istehsalını stimullaşdırır və insulin müqavimətinə səbəb olur. Tədqiqatlar süd məhsullarının istehlakı ilə prostat və yumurtalıq xərçəngi arasında səbəb-nəticə əlaqəsini tapıb. Süddə olan süd şəkəri (laktoza) ürək-damar xəstəliyi və yumurtalıq xərçəngi ilə sıx bağlıdır. Digər tərəfdən, bəzi sənaye fəaliyyətləri nəticəsində yaranan kanserogen birləşmələr (dioksinlər) və kənd təsərrüfatı pestisidləri su və torpaqla qarışır. Bunlar kənd təsərrüfatı məhsullarını və onları yeyən heyvanları çirkləndirir. Buna görə də süd, pendir və yağ dioksin ehtiva edən qidalar sırasındadır. Süd və süd məhsullarından orqanizmimizə daxil olan zəhərli maddələr də sağlamlığımıza mənfi təsir göstərir.
Samirə Musayeva
