Parabola tənliyi nədir? Harada istifadə etmək olar?

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 23:21 03.05.2024

Delfinlərin delfin vuruşu deyilən üzgüçülük tərzində körpü tağlarında və fənərin işıqlandırılmasında qarşılaşdığımız əyri paraboladır. Televiziya verilişlərinə baxmaq üçün istifadə olunan peyk antennaları də parabolikdir. Gündəlik həyatda bir çox yerdə rastlaşdığımız parabola əyrisini adətən U forması ilə müqayisə edirik.

 

Həndəsi baxımdan parabola konusun, üçölçülü bərk cismin və təyyarənin kəsişmə əyrisidir. Konus bölməsi bəzən parabola, bəzən hiperbola, ellips və ya dairə adlanır. Konusu müxtəlif bucaqlarda kəsən təyyarə ilə müxtəlif konus kəsikləri əmələ gəlir.

 

Riyazi olaraq parabola f(x) = a(x - h)2 + k kvadratik funksiyasının qrafikidir. Burada a (a≠0), h və k ∈ İR-dir. Bu əyri sabit nöqtədən və sabit xəttdən bərabər məsafədə yerləşən nöqtələrdən ibarətdir. 

 

Parabolanın təpəsindən keçən və onu iki bərabər hissəyə bölən şaquli xəttə parabolanın simmetriya oxu deyilir. Parabolanın diqqəti simmetriya oxundadır. Parabola tənliyindəki a sıfırdan böyükdürsə, əyrinin qolları yuxarıdır, əgər sıfırdan azdırsa, əyrinin qolları aşağıdır.

 

Onlara gündəlik həyatda memarlıq və mühəndislikdə tez-tez rast gəlinir. Məsələn, körpünün tağlarında istifadə edilən parabolik əyri dizaynlar körpünün davamlılığını artırır. Televiziya verilişlərinə baxmaq üçün istifadə edilən peyk antenalarının parabolik quruluşu peyk siqnallarının effektiv qəbulunu təmin edir. NASA və SpaceX kimi şirkətlər tərəfindən kosmosa buraxılan raketlər də aerodinamik təzyiqi azaltmaq üçün parabolik bir yol izləyir.

 

Bundan əlavə, avtomobil faralarının və fənərlərinin işıq saçması parabolikdir.

 

Aydan Qasımova