Qəzəbin insan sağlamlığına təsirləri: Qarşısını necə almaq olar?
Bölmə: Maraqlı › ,Tarix: 20:38 14.05.2024
İnsanlar qəzəbləndikdə, bəzi davranış və fiziki sıxlıqlar yaşaya və şiddətli reaksiya verə bilərlər. Mütəxəssis Psixoloq Ezgi Dokuzlu Tezel qəzəbin ürək döyüntüsü və təzyiqin artması, tərləmə, baş ağrısı, mədə-bağırsaq problemləri və əzələ gərginliyi kimi fiziki əlamətlərə səbəb ola biləcəyini deyib və sağlam mübarizə üçün 5 təklif verib.
Mütəxəssis əsəbi idarə etməyin ətraf mühitə vurduğu zərəri azalda biləcəyini, ancaq qəzəbi idarə etməyə gəldikdə bunun bəzi insanlar üçün qəzəbi basdırmaq və ya onun ifadəsini əngəlləmək mənasına gələ biləcəyini söyləyib:
“Bu o deməkdir ki, insan yaşadığını çatdıra bilmir duyğularla mübarizə apararkən onun daxili dünyası ünsiyyət vasitəsi ilə insanı təcrid edir və problemin mənbəyini müzakirə etmək və problemi həll etmək imkanını azaldır. Ancaq qəzəb mənbələrini araşdıraraq, onu idarə etməyə çalışmaqla daha sağlam və konstruktiv ünsiyyət dili yaradıla bilər. Konstruktiv ünsiyyət dili; Bura empatiya, özünə nəzarət, emosiyaların tanınması və başa düşülməsi və onları lazımi şəkildə ifadə etmək bacarığı daxildir”.
Qəzəbi idarə etmə bacarıqlarının insanın keçmişinə, sağlamlıq vəziyyətinə və ətraf mühit şəraitinə görə dəyişdiyini vurğulayan Ezgi Dokuzlu Tezel, xüsusilə uşaqlar və yeniyetmələrin əsəblə mübarizədə çətinlik çəkə biləcəyini vurğulayıb:
"Yetkinlik dövründə hormonlarda və beyin strukturunda baş verən sürətli dəyişikliklər qəzəb yarada bilər. Bundan əlavə, şəxsiyyət və özünü inkişaf etdirmə, müstəqillik axtarışı, həmyaşıd təzyiqi kimi müxtəlif sosial və şəxsi təzyiqlər də qəzəbin səbəbidir. Stressin öhdəsindən gəlməyin çətinliyi həm də qəzəb mənbəyidir, xüsusən də gənc yetkinlik dövründə karyera narahatlığı, münasibətləri idarə etmək və müstəqil həyat qurmaq kimi yeni vəzifələrin öhdəsindən gəlməli olanlar üçün bu qaçılmazdır".
SAKİTLƏŞMƏK ÜÇÜN 5 MƏSLƏHƏT!
Qəzəblə mübarizə üçün 5 təklif edən Ezgi Dokuzlu Tezel xəbərdarlıq etdi: “Ancaq qəzəb insanın gündəlik həyat rejimini saxlamasına mane olarsa və ya ətrafdakılara psixoloji və ya fiziki zərər verməyə başlayarsa, mütləq ekspert dəstəyi olmalıdır".
1- Özünü tanı
Özünüzü, qəzəb səviyyənizi və qəzəbinizə səbəb olan vəziyyətləri bilin. Özünüzü təkmilləşdirmək və şəxsi məlumatlılıq əldə etmək qəzəbinizi idarə etməyi gücləndirir.
2- Nəfəs alma məşqləri edin
Stressli və ya qəzəbli hiss etdiyiniz zaman 10-15 dəfə diafraqmatik nəfəs alın. Bu nəfəs məşqləri sizi rahatlaşdıracaq. Həmçinin unutmayın ki, açıq havada gəzmək və təmiz hava almaq da qəzəbi azaldır.
3- Müsbət düşünün
Müsbət düşünmək üçün etdiyiniz hər bir səy qəzəbi idarə etməyə kömək edə bilər. Daha müsbət perspektiv inkişaf etdirmək və digər insanların baxışlarını anlamağa çalışmaq, qəzəblə mübarizə apararkən insana daha konstruktiv ünsiyyət qurmağa kömək edir.
4- Aydın və qısa olun
Duyğuları aydın şəkildə ifadə etmək və sadə və başa düşülən bir ünsiyyət dili istifadə etmək qəzəbi azalda bilər, çünki bu, insanın özünü ifadə etməsinə kömək edə bilər.
5- Elmə etibar edin
Uzunmüddətli perspektivdə qəzəbi idarə etmə bacarıqlarını artırmaq üçün müntəzəm məşq, meditasiya, idman və ya psixoterapiya kimi elmi metodlardan istifadə etmək faydalıdır . Gündəlik həyatınızda bu üsulları mütəmadi olaraq yerinə yetirmək qəzəbli anlarda daha sakit qalmağınıza və emosional reaksiyalarınızı daha təsirli şəkildə idarə etməyinizə kömək edəcək.
Aynur Babayeva