Türk dünyasının ilk yazarı-PROFESSORDAN AÇIQLAMA

Bölmə: Mədəniyyət › ,
Tarix: 22:20 05.04.2025

Son dövrlər türk dünyası haqqında həddən artıq araşdırma aparılır. Türk xalqlarının hər sahədə, istər tarixi, ədəbiyyatı, istərsə də mədəniyyəti və etnoqrafiyası ilə bağlı araşdırmalar aparılır. Bütün sahələr üzrə türk xalqlarının inkişaf tarixi tədqiqatçıların diqqət mərkəzindədir.

Bu fikirləri “İnformator.az”a açıqlamasında Bakı Dövlət Universitetinin professoru, siyasi elmlər doktoru Sabir Məmmədli bildirib:
“Ən vacib tədqiqat obyektlərindən biri də məhz Orxon-Yenisey daş kitabələrinin mətnləridir. Uğurlu haldır ki, bir çox dilçi alimlərimiz bu sahədə araşdırmalar aparıb və müəyyən nailiyyətlər əldə ediblər. O cümlədən, Nizami Xudiyev və başqalarını misal göstərmək olar. Jurnalistlər üçün ən əhəmiyyətli məsələlərdən biri də daş kitabələrini əziyyətlə daşların üzərində yazıb müxtəlif alətlərdən istifadə edərək, o mətnləri günümüzə qədər çatdıran müəlliflərin kimliyidir”.

Sabir Məmmədlinin sözlərinə görə, sözügedən müəlliflərdən biri artıq elmə bəllidir:
“Daş kitabələrinin bir neçəsini həmin müəllif hazırlayıb. Bu daş kitabələrdən birində Gültəkin xaqanın və Bilgə xaqanın hakimiyyətini işıqlandıran bir türk yazarı olub. Onun adı Yollıq Tigindir. Bu bizim üçün ilk türk yazarı, jurnalisti hesab olunur. Həmin mətnlər Nizami Xudiyevin və başqa tədqiqatçıların kitabında təqdim edilir və kitabın sonunda həmin müəllifin adı qeyd olunur”.

Professor sonda əlavə edir ki, həmin kitabələrdə Gültəkin xaqanın həyatı, hakimiyyəti paralel olaraq Bilgə xaqanın da qəhrəmanlıqları geniş göstərilib:
“Həmin materiallar da onların nəslindən olan Yollıq Tigin tərəfindən qələmə alınıb. Tarixi baxımdan desək, həmin daşların üzərində həkk olunub və daş yazılar yonulub. Artıq həmin yazılar uzun illərdir oxunaqlı vəziyyətdədir”, -deyə o, yekunlaşdırıb.

Aytac Bakıxanova