Kalsium və dəmirin udulmasını bərpa edir! Çay içənlər diqqətli olun, tarazlığı pozan səhv

Bölmə: Maraqlı › ,
Tarix: 17:32 28.10.2024

Dəmir bədənimizin ehtiyac duyduğu əsas minerallardan biridir. İmmunitet sistemi enerji istehsalı və oksigenin hüceyrələrə daşınması kimi bir çox həyati funksiyalarda mühüm rol oynayır.

Dietoloqlar xüsusilə uşaqlar, hamilə qadınlar və qan azlığı riski olan insanlar üçün kifayət qədər dəmir qəbul etməməyin kritik olduğunu vurğulayırlar. Ancaq dəmirlə zəngin qidalar qəbul edərkən çay içməyin orqanizmin bu faydalı mineralı daha az qəbul etməsinə səbəb ola biləcəyi məlum bir həqiqətdir. Bundan əlavə, çox çay içmək də dəmir çatışmazlığı problemlərinə səbəb ola bilər. Bəs bu niyə belədir? Çayla hansı qidaları qəbul etməməliyik?

Çayın tərkibində yüksək miqdarda tanin adlı polifenol var. Normalda orqanizm üçün faydalı olan bu polifenollar dəmirin udulmasının qarşısını ala bilir. Çünki taninlər dəmirlə birləşərək orqanizmin bu mineraldan istifadəsini çətinləşdirir. Bu xüsusilə dəmirlə zəngin bitki mənşəli qidalardan istifadə edənlərdə müşahidə olunur. Dietoloqlar deyirlər ki, çay qəbulunu yeməkdən bir neçə saat sonraya təxirə salmaqla dəmir qəbulunu maksimuma çatdırmaq olar

DƏMİR HƏYATİ ƏHƏMİYYƏTLİDİR
Dəmir qanın oksigen daşıması üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən hemoglobinin istehsalında əsas rol oynayır. Adekvat dəmir qəbulu da enerji səviyyələrini qorumaq və yorğunluğun qarşısını almaq üçün vacibdir. Lakin çay içmək bu mineralın orqanizmə sorulmasını çox çətinləşdirir və əngəlləyir.

Dəmirlə zəngin qidaları çayla birlikdə qəbul etdiyiniz zaman çayın tərkibindəki tanenlər dəmirlə birləşir. Bu, bağırsaqlarda dəmirin sorulmasını çətinləşdirir. Xüsusilə bitki mənşəli (heme olmayan) dəmirin udulmasında müşahidə olunur. Yəni qırmızı ət kimi heme dəmir mənbələri daha az təsirlənərkən, ispanaq və mərcimək kimi bitki mənbələri daha çox təsirlənir.


TƏRƏVƏZ YEYƏRKƏN ÇAY İÇMƏYİN
Bitki mənşəli dəmir, heyvan mənşəli dəmir kimi bədənə effektiv şəkildə sorula bilməz. Üstəlik, onu çayla birlikdə qəbul etmək orqanizmə udulmanı minimuma endirir. Bu səbəblə dəmir qəbulunu maksimum dərəcədə artırmaq üçün bitki mənşəli dəmirlə zəngin qidalar istehlak edərkən çay içməmək böyük əhəmiyyət kəsb edir. Diyetoloqlar dəmirlə zəngin yeməklərdən ən azı bir saat sonra çay içməyi məsləhət görürlər.


Çayın tərkibində təkcə taninlər deyil, həm də çoxlu kalsium var. Bu səbəbdən kalsium dəmirlə rəqabət apara bilər və dəmirin bədənə sorulmasını çətinləşdirir. Xüsusilə kalsiumla zəngin olan südlü çaylar dəmirin udulmasını daha da azalda bilər.

İspanaq, kələm və pazı kimi yarpaqlı yaşıl tərəvəzlər bitki mənşəli dəmirlə zəngindir. Lakin qeyd etdiyimiz kimi, bitki mənşəli dəmirin orqanizmdə sorulması zəifdir. Buna görə də dəmir qəbulunuzu artırmaq istəyirsinizsə, bu tərəvəzləri istehlak edərkən çay içməməyə diqqət etməlisiniz.

Lobya Fasulye dəmirlə zəngin qidalar sırasındadır. Lakin çayın lobya ilə içilməsi nəticəsində çayın tərkibində olan taninlər dəmirin sorulmasına mənfi təsir göstərə bilər. C vitamini ilə zəngin qidalarla istehlak edildikdə, lobya daha sağlam olur və dəmirin udulması asanlaşır.

DƏMİRLƏ zəngin qəlyanaltılar: qoz-fındıq
Fındıq qeyri-heme, yəni bitki mənşəli dəmirlə zəngindir. Fındıq, xüsusilə anakardiya, gündəlik dəmir ehtiyacınızın əhəmiyyətli bir hissəsini ödəyə bilər. Ancaq bir çoxumuz qoz-fındıq yeyərkən çay içməyi xoşlayırıq. Bəli, bu vərdiş uzun müddət ərzində sağlamlığa mənfi təsir göstərmir. Bununla belə, dəmirin udulması baxımından ürəkaçan nəticələr vermir.

Mənbə: Pembenar
Kəmalə Vəliyeva