Məktəblərdə smartfon qadağası uşaqların psixi sağlamlığına necə təsir edir?
Bölmə: Sosial › ,Tarix: 19:47 05.02.2025
Yeni bir araşdırma, məktəblərdə telefondan istifadənin qadağan edilməsi ilə şagirdlərin qiymətlərinin yaxşılaşdırılması arasında heç bir əlaqənin olmaya biləcəyinə diqqət çəkdi.
BBC News-dan Alice Evansın dediyinə görə, araşdırma məktəbdə telefonla əlaqəsi məhdudlaşdırılan şagirdlərin psixi sağlamlığında heç bir irəliləyiş tapmadı.
Bu tələbələrin yuxu rejimlərində, sinifdəki davranışlarında və ya qiymətlərində dramatik dəyişiklik olmayıb.
Bununla belə, smartfon və sosial şəbəkələrdə uzun müddət qalmağın uşaqlara və ümumilikdə gənclərə mənfi təsir etdiyi bildirilib.
Araşdırmanın direktoru Dr. Victoria Goodyear məktəblərdə smartfon qadağasının əleyhinə olmadığını vurğulayıb.
Dr. "Biz qeyd edirik ki, təkcə bu qadağalar mənfi təsirləri azaltmaq üçün kifayət deyil. Biz qadağadan daha çox şey etməyə çalışmalıyıq", - Goodyear deyib.
İngiltərə, Türkiyədə və dünyanın digər ölkələrində gənclərin smartfon və sosial mediaya çıxış imkanları ilə bağlı müzakirələr davam edir.
Nəqliyyat və İnfrastruktur Naziri Abdulkadir Uraloğlu 16 yaşından kiçik uşaqların sosial mediaya daxil olmasının qarşısını almaq üçün səylər göstərildiyini açıqlayıb.
Uşaqlara sosial media qadağası: Türkiyədə və dünyada müzakirə edilən məhdudiyyət modelləri hansılardır?
Birmingem Universitetinin apardığı və tibb jurnalı Lancet-də dərc edilən araşdırmada 30 fərqli orta məktəbin tənəffüs və nahar fasilələrində smartfondan istifadə qaydaları müqayisə edilib.
1227 tələbəni əhatə edən araşdırmaya görə, qadağandır; Sağlamlıq, dinclik və tədqiqatlara diqqət baxımından nəzərdə tutulan yaxşılaşmanı göstərmir.
Digər tərəfdən, smartfon və sosial mediada çox vaxt keçirmə ilə psixi sağlamlığın pisləşməsi, nizamsız yuxu, aşağı qiymətlər və məktəbdə antisosyal hərəkətlər arasında əlaqənin olduğu iddia edilir.
Başqa sözlə, araşdırma göstərir ki, məktəblərə xas qadağa nəzərdə tutulan təkmilləşdirməni göstərmir.
Tədqiqat iştirakçıların rifah səviyyəsini müəyyən etmək üçün beynəlxalq səviyyədə tanınmış Warwick-Edinburq Psixi Sağlamlıq Şkalasından istifadə edib.
Şagirdlərin narahatlıq və depressiya səviyyələri araşdırılıb.
Müəllimlərdən həmçinin tələbələrinin ingilis və riyaziyyat fənləri üzrə hədəf səviyyəsindən yuxarı və ya aşağı olub-olmaması soruşulub.
İngiltərədəki məktəblərdə smartfon istifadəsini qadağan edən kampaniya aparan Joe Ryrie, nəticələrin "təəccüblü" olduğunu etiraf etdi.
BBC-yə danışan Ryrie müəllimlərin onlara telefon qadağasının faydaları ilə bağlı müşahidələrini çatdırdıqlarını da söyləyib.
Araşdırmalara görə, tələbələr gündə 4-6 saat telefonla vaxt keçirirlər.
Joe Ryrie kimi valideynlər sosial media şirkətlərinin tətbiqləri daha az asılılıq yaratması üçün tənzimləməli olduğunu iddia edirlər.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) həmçinin qeyd edir ki, məktəblərdə smartfonlardan istifadə öyrənməyə dəstək məqsədi ilə olmalıdır.
BMT-nin təhsil, elm və mədəniyyət agentliyi olan YUNESKO iddia edir ki, smartfonlar diqqəti yayındırmaq, tələbələrin şəxsi həyatı və kiber zorakılıq riski yarada bilər.
BMT-nin hesabatına görə, hər dörd ölkədən biri məktəb həyatında telefondan istifadəni məhdudlaşdıran qaydaları tətbiq edir.
Mənbə : BBC News türkçe
Nigar Həsənzadə