Yalnış xəbərlərin insan psixologiyasına təsiri necədir?

Bölmə: MEDİA › ,
Tarix: 17:43 21.05.2024

Saxta xəbərlər son illərdə, xüsusən də sosial medianın artması ilə səs-küyə çevrilib. İctimai rəyə təsir etmək və ya insanların inanclarını dəyişmək məqsədi ilə müxtəlif media kanalları vasitəsilə yayılan, qəsdən çaşdırıcı və ya yalan məlumat kimi müəyyən edilir. Saxta xəbərlərin insan psixologiyasına təsiri əhəmiyyətli və uzunmüddətli olmaqla, çaşqınlıq, narahatlıq və hətta depressiyaya səbəb ola bilər.

 

Saxta xəbərlərin insan psixologiyasına ən əhəmiyyətli təsirlərindən biri də qorxu və narahatlıq yaratmasıdır. İnsanlar yalan və ya yanıldıcı məlumatlara məruz qaldıqda, gələcəklə bağlı narahat ola bilərlər. Bu, çaxnaşma və çarəsizlik hissinə səbəb ola bilər ki, bu da öz növbəsində depressiya əlamətlərinə səbəb ola bilər. Üstəlik, insanlar sensasiya və ya təşviş doğuran saxta xəbərlərə məruz qaldıqda, qorxu və dezinformasiyaya qarşı daha həssas ola bilərlər.

 

Saxta xəbərlərin insan psixologiyasına digər təsiri isə inamsızlıq hissinin yaranmasıdır. İnsanlar dəfələrlə yalan və ya yanlış məlumatlara məruz qaldıqda, onlar medianın, siyasətçilərin və digər etibarlı mənbələrin və şəxslərin etibarlılığına şübhə edə bilərlər. Bu, skeptisizm və kinsizliyə gətirib çıxara bilər ki, bu isə insanların başqalarına etibarını çətinləşdirir və onları sui-qəsd nəzəriyyələrinə və dezinformasiyanın digər formalarına daha həssas edir.

 

Saxta xəbərlər həm də əks-səda kameralarının yaradılmasına gətirib çıxara bilər ki, burada insanlar yalnız öz əvvəlki inanclarını təsdiq edən məlumatları istehlak edirlər. Bu, müxtəlif insan qrupları arasında qütbləşməyə və anlaşmanın olmamasına səbəb ola bilər ki, bu da ümumi dil tapmağı və ümumi məqsədə doğru birgə işləməyi çətinləşdirir. Bu həm də fərqli baxışları olan insanlara qarşı empatiya və anlayışın olmamasına səbəb ola bilər ki, bu da sosial bölünmələri daha da gücləndirə bilər.

 

Nəticə olaraq, saxta xəbərlərin insan psixologiyasına təsiri əhəmiyyətli və uzunmüddətli ola bilər. Bu, qorxu və narahatlıq, inamsızlıq və qütbləşmə yarada bilər, insanların birlikdə işləməsini və ümumi dil tapmasını çətinləşdirir. İstifadə etdiyimiz məlumat mənbələrinə diqqət yetirmək və məlumatları başqaları ilə paylaşmazdan əvvəl faktları yoxlamaq üçün vaxt ayırmaq vacibdir. Yalnız məlumatlı və tənqidi məlumat istehlakçıları olmaqla, biz saxta xəbərlərin psixologiyamıza və cəmiyyətimizə zərərli təsirlərini azalda bilərik.

 

Quliyev Əkbər